پایگاه خبری فولاد ایران - دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، روز دوشنبه از طرحی برای ساخت یک ناو جنگی جدید موسوم به «ترامپکلاس» رونمایی کرد و مدعی شد این شناور «سریعترین، بزرگترین و صد برابر قدرتمندتر از هر ناو جنگی ساختهشده تاکنون» خواهد بود. او این ناوها را «از مرگبارترین شناورهای سطحی» توصیف کرد و گفت که هدف آنها حفظ برتری نظامی آمریکا و ایجاد بازدارندگی در برابر دشمنان است.
با این حال، به گزارش سیانبیسی، این طرح با یک مشکل اساسی مواجه است: ناوهای جنگی (Battleship) دهههاست که منسوخ شدهاند. آخرین ناو جنگی بیش از ۸۰ سال پیش ساخته شد و نیروی دریایی آمریکا نیز نزدیک به ۳۰ سال پیش آخرین ناوهای کلاس آیووا را بازنشسته کرد. این شناورها که زمانی نماد قدرت دریایی بودند، مدتهاست جای خود را به ناوهای هواپیمابر و ناوشکنهای مدرن مجهز به موشکهای دوربرد دادهاند.
کارشناسان دفاعی میگویند حتی اگر نام «ناو جنگی» برای این شناورهای جدید نادرست باشد، فاصله قابلتوجهی میان دیدگاه ترامپ و واقعیت جنگ دریایی مدرن وجود دارد. مارک کانسین، مشاور ارشد مرکز مطالعات راهبردی و بینالمللی (CSIS)، در یادداشتی این ایده را رد کرده و نوشته است: «این کشتی هرگز به آب انداخته نخواهد شد.» به گفته او، طراحی چنین شناوری زمانبر، بسیار پرهزینه و مغایر با راهبرد کنونی نیروی دریایی آمریکا در زمینه توزیع آتش و کاهش تمرکز قدرت است. کانسین پیشبینی کرده که یک دولت آینده این برنامه را پیش از تکمیل نخستین کشتی لغو خواهد کرد.
برنارد لو، پژوهشگر ارشد مدرسه مطالعات بینالمللی راجاراتنام در سنگاپور، این طرح را بیشتر یک پروژه پرستیژی دانسته و آن را با ناوهای عظیم ژاپن در جنگ جهانی دوم، «یاماتو» و «موساشی»، مقایسه کرده است؛ شناورهایی که پیش از ایفای نقش مؤثر در نبرد، توسط هواپیماهای ناوپایه غرق شدند. او هشدار داد که اندازه بسیار بزرگ ناو ترامپکلاس — با جابهجایی بیش از ۳۵ هزار تن و طولی بیش از ۸۴۰ فوت — آن را به «آهنربای بمب» تبدیل میکند و هدفی جذاب برای دشمنان خواهد بود.
برایان کلارک، پژوهشگر ارشد مؤسسه هادسون، معتقد است جذابیت این طرح برای ترامپ بیشتر جنبه نمادین دارد؛ چرا که ناوهای جنگی در بخش بزرگی از قرن بیستم نماد قدرت دریایی بودند. او یادآوری کرد که آخرین ناو جنگی آمریکا، «یواساس میسوری»، در سال ۱۹۴۵ میزبان مراسم تسلیم ژاپن بود. به گفته کلارک، شاید ترامپ به دورهای نگاه میکند که آمریکا آخرین بار برتری مطلق دریایی داشت.
با این حال، تحلیلگران تأکید میکنند که نام یک شناور اهمیت کمتری از تسلیحات آن دارد. نیروی دریایی آمریکا اعلام کرده است که ناو ترامپکلاس — بخشی از یک «ناوگان طلایی» جدید — به توپها و موشکهای متعارف، سلاحهای ریلی الکترونیکی، سامانههای لیزری و حتی موشکهای هستهای و هایپرسونیک مجهز خواهد بود. در عمل، چنین شناوری بیشتر شبیه یک ناوشکن بسیار بزرگ عمل میکند تا یک ناو جنگی کلاسیک.
با این وجود، منتقدان میگویند این طراحی با راهبرد عملیات توزیعشده نیروی دریایی در تضاد است؛ راهبردی که هدف آن کاهش آسیبپذیری با پراکندهسازی قدرت آتش در میان شناورهای متعدد است. از نگاه آنان، ساخت تعداد محدودی شناور بزرگ، گرانقیمت و آسیبپذیر، ریسک راهبردی بالایی دارد.
در نهایت، هزینهها مانع اصلی این پروژه عنوان میشود. به گفته کارشناسان، برنامههای تسلیحاتی آمریکا معمولاً با تأخیر و افزایش هزینه مواجه میشوند. برآوردها نشان میدهد هر ناو ترامپکلاس میتواند بیش از ۸ میلیارد دلار هزینه داشته باشد؛ رقمی که فشار بیشتری بر بودجه از پیش تحت فشار نیروی دریایی وارد میکند. برنارد لو این تصمیم را «دستکم یک خودبزرگبینی راهبردی» توصیف کرده است.
سیانبیسی جمعبندی میکند که حتی اگر ناو ترامپکلاس از نظر فنی قابل ساخت باشد، واقعیتهای جنگ مدرن، راهبرد نظامی و هزینههای سرسامآور، شانس عملی شدن آن را با تردید جدی مواجه کرده است.
منبع: CNBC