پایگاه خبری فولاد ایران - یک ماه پیش، غول نفتی چین، CNOOC، اعلام کرد که شبکه خطوط لوله این شرکت به ۱۰ هزار کیلومتر رسیده است. اندکی بعد نیز اعلام شد که این شبکه تا ۱۳ هزار کیلومتر گسترش خواهد یافت؛ همزمان با خبر کشف تازه نفت در آبهای دریای جنوبی چین. آنچه CNOOC انجام میدهد همان چیزی است که سایر شرکتهای بزرگ نفتی چین نیز در پیش گرفتهاند: افزایش تولید داخلی نفت و گاز؛ چرا که این، «ایمنترین نوع تأمین انرژی» به شمار میرود.
به گزارش اویل پرایس، شرکتهای دولتی انرژی چین از سال ۲۰۱۹ تاکنون حدود ۴۶۸ میلیارد دلار برای اکتشاف و تولید (E&P) هزینه کردهاند؛ رقمی که ۲۵ درصد بیشتر از هزینههای ششماهه پیش از آن بوده است. این میزان سرمایهگذاری، پتروچاینا را به بزرگترین سرمایهگذار جهان در زمینه اکتشاف و تولید تبدیل کرده است و برای این اقدام، دلایل قابل توجهی وجود دارد.
اخیراً سه غول نفتی دولتی چین یعنی سینوپک، پتروچاینا و CNOOC خرید نفت از روسیه را، دستکم در کوتاهمدت، متوقف کردهاند تا وضعیت و پیامدهای تحریمهای جدید آمریکا علیه دو صادرکننده بزرگ روسی روشنتر شود. رسانهها گزارش دادند که نفتکشهایی که به مقصد بنادر چین در راه بودند، در مسیر بازگشته و سفارشها لغو شدهاند.
میانگین واردات نفت خام چین در ماه اکتبر به ۱۱.۴ میلیون بشکه در روز رسید؛ اندکی کمتر از ۱۱.۵ میلیون بشکه در ماه سپتامبر، اما همچنان بالاتر از مدت مشابه سال گذشته. در واقع، پس از شروعی کند در ابتدای سال، چین در ماههای اخیر واردات نفت خام را در سطح بالایی حفظ کرده است، حتی با وجود کاهش تقاضای فوری نسبت به سالهای گذشته. عامل اصلی این روند، افزایش ذخایر استراتژیک نفت بوده است.
برآورد تحلیلگران نشان میدهد که ذخایر نفت خام چین اکنون بین ۱.۲ تا ۱.۳ میلیارد بشکه است و این کشور روزانه نزدیک به یک میلیون بشکه به این ذخایر میافزاید. همزمان، چین در حال ساخت ظرفیتهای جدید ذخیرهسازی است؛ امری که نشان میدهد در آینده نیز روند افزایش ذخایر ادامه خواهد یافت. ظرفیت جدید برنامهریزیشده معادل ۱۶۹ میلیون بشکه است که امسال و سال آینده تکمیل میشود؛ در مقایسه با ۱۸۰ تا ۱۹۰ میلیون بشکه ظرفیت جدیدی که بین سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴ ساخته شد.
به این ترتیب، چین همزمان با افزایش تولید داخلی نفت و گاز، واردات خود را نیز افزایش داده تا حاشیه امنیت عرضه انرژی را در برابر اختلالهای احتمالی بالا ببرد.
اما این روند برای غولهای بینالمللی نفت چندان خبر خوبی نیست. چین برای دو دهه بزرگترین موتور رشد تقاضای جهانی و منبع سود صنعت نفت بوده است. اکنون اما رشد کندتر تقاضا در چین باعث فشار بر قیمتها شده و بر سود شرکتهای بزرگ نفتی تأثیر منفی گذاشته است. بر اساس دادههای بلومبرگ، ۶۰ درصد از رشد تقاضای جهانی نفت در ده سال گذشته از سوی چین بوده است — اما اکنون این رشد هم کند شده و هم بخش بیشتری از آن از منابع داخلی تأمین میشود.
موضوع گاز نیز به همین اندازه مهم است. چین نهتنها تولید نفت، بلکه تولید گاز طبیعی داخلی خود را نیز افزایش داده و واردات را از منابعی بهجز شرکتهای بزرگ غربی گسترش میدهد. دو ماه پیش، چین و روسیه سرانجام درباره خط لوله «قدرت سیبری ۲» (Power of Siberia 2) به توافق رسیدند؛ پروژهای که ظرفیت صادرات سالانه بیش از ۱۰۰ میلیارد مترمکعب خواهد داشت. در حالی که شرکتهای بزرگ نفتی غرب انتظار دارند چین در سالهای آینده محرک اصلی بازار LNG باشد، ممکن است با ناکامی در تحقق این امیدها روبهرو شوند.
چین بهتدریج در حال افزایش خودکفایی انرژی است — همان هدفی که در توسعه انرژیهای بادی، خورشیدی و خودروهای برقی نیز دنبال میشد. با توجه به رشد سریع تقاضا، وابستگی وارداتی بهزودی میتوانست به یک مشکل راهبردی تبدیل شود، ازاینرو پکن تصمیم گرفت از چند مسیر بهصورت همزمان با آن مقابله کند.
چین اکنون بزرگترین ظرفیت انرژی بادی و خورشیدی جهان را در اختیار دارد — دستاوردی که مدافعان محیط زیست آن را گامی در جهت کاهش انتشار کربن میدانند، اما در واقع بیش از هر چیز به هدف کاهش وابستگی به انرژی وارداتی انجام شده است. همچنین، با تبدیلشدن به بزرگترین بازار خودروهای برقی جهان، چین توانسته وابستگی بخش حملونقل به نفت را کاهش دهد. البته در حوزه پتروشیمی، تقاضا همچنان رو به رشد است و همین امر دولت چین را واداشته تا بیش از پیش بر خودکفایی و امنیت واردات بلندمدت تمرکز کند.
در واقع، تقاضای نفت چین هنوز کاهش نیافته، بلکه تنها روند رشد آن کند شده است. با این حال، پکن اکنون بخش بیشتری از نیاز خود به نفت و گاز را از تولید داخلی تأمین میکند — و همین موضوع، تعادل بازار جهانی انرژی را به چالش کشیده است.
منبع: Oilprice