پایگاه خبری فولاد ایران - افزایش شتاب‌زده تقاضا برای برق ـ از جمله به دلیل انفجار مراکز پردازشی هوش مصنوعی و بازگشت تولید صنعتی به خاک آمریکا ـ موجب شده است که انرژی هسته‌ای بار دیگر در مرکز توجه قرار گیرد. طبق گزارش CNBC، دولت آمریکا به رهبری جو بایدن و سپس دونالد ترامپ (در دستورات اجرایی اخیر) برنامه‌هایی را برای افزایش چهاربرابری ظرفیت هسته‌ای ظرف ۲۵ سال آینده اعلام کرده‌اند؛ برنامه‌ای که شامل ساخت راکتورهای بزرگ جدید و راکتورهای کوچک مدولار (SMR) می‌شود.
هفته گذشته نیز ایالات متحده با شرکتWestinghouse و سهام‌داران آن (Cameco و Brookfield) توافقی ۸۰ میلیارد دلاری برای ساخت نیروگاه‌های جدید امضا کرد؛ اقدامی که می‌تواند به عرضه عمومی مجدد وستینگهاوس با مشارکت دولت فدرال منجر شود.
اما این بازگشت، مسئله‌ای قدیمی و حل‌نشده را دوباره مطرح کرده است:
ذخیره‌سازی و مدیریت پسماندهای رادیواکتیو که بخشی از آن برای هزاران سال خطرناک باقی می‌ماند.
معضل پسماند هسته‌ای؛ از کوه یوکا تا طرح‌های جدید
در حال حاضر حدود ۹۵ هزار تن سوخت مصرف‌شده در ۷۹ سایت در ۳۹ ایالت آمریکا به شکل موقت در استخرها یا مخازن خشک نگهداری می‌شود. با تولید سالانه ۲ هزار تُن پسماند جدید، فشار بر سیستم ذخیره‌سازی شدت گرفته است.
طرح اولیه‌ای که در سال ۱۹۵۷ پیشنهاد و در دهه ۱۹۸۰ قانونی شد، دفن این پسماندها در مراکز زیرزمینی عمیق بود. اما تنها سایت انتخاب‌شده، کوه یوکا در نوادا، به دلیل مخالفت‌های سیاسی و حقوقی در سال ۲۰۱۰ کنار گذاشته شد و هرگز عملیاتی نگشت.
در مقابل، برخی کشورها از جمله فنلاند و سوئد اکنون در حال تکمیل سایت‌های دائمی دفن زیرزمینی هستند.
شرکت آمریکایی Deep Isolation روشی موسوم به دفن در چاه‌های عمیق را توسعه داده است؛ مشابه حفاری‌های صنعت نفت. در این روش، پسماندها در تونل‌های عمودی و سپس افقی در عمق زمین ذخیره می‌شوند تا از انتقال بین‌استانی پسماندها جلوگیری شود. قرار است اولین پروژه آزمایشی این شرکت سال ۲۰۲۷ در تگزاس اجرا شود.
در مقابل، شرکت‌هایی مانند Oklo، Curio و Shine روی بازیافت سوخت مصرف‌شده برای تأمین سوخت راکتورهای کوچک مدولار کار می‌کنند.
Oklo که با حمایت سرمایه‌گذاران سیلیکون‌ولی (از جمله سام آلتمن و پیتر تیل) تأسیس شده، برنامه دارد تا ۲۰۳۰ نخستین مرکز صنعتی بازیافت سوخت را در تنسی راه‌اندازی کند. این شرکت همچنین در حال ساخت اولین راکتور سریع SMR خود در آیداهو است.
با این حال، هیچ‌یک از این فناوری‌ها هنوز به مرحله بهره‌برداری گسترده نرسیده‌اند و برخی کارشناسان نسبت به هزینه بالا و ریسک‌های فنی هشدار می‌دهند.
در حالی که صنعت فناوری میلیاردها دلار برای تأمین برق مراکز داده هوش مصنوعی هزینه می‌کند، بحث درباره پذیرفتن مسئولیت پسماندهای هسته‌ای تازه آغاز شده است.
با این وجود، چهره‌هایی مانند بیل گیتس معتقدند این مسئله قابل مدیریت است و نباید مانعی برای توسعه باشد:
«حتی اگر تمام آمریکا فقط با انرژی هسته‌ای کار کند، حجم پسماند تنها چند اتاق را پر می‌کند».
منبع: CNBC