پایگاه خبری فولاد ایران - در آستانه برگزاری COP30 در شهر بلئم برزیل، رویکرد جهانی نسبت به مقابله با تغییرات اقلیمی در حال دگرگونی است. طبق گزارش مجمع جهانی اقتصاد، نگرش سنتی که اقدامات اقلیمی را هزینه‌ای سنگین و بار مالی می‌دید، اکنون جای خود را به دیدگاهی داده که تغییرات اقلیمی را فرصتی اقتصادی و سرمایه‌ای سودآور می‌داند. سال گذشته گرم‌ترین سال تاریخ بشر ثبت شد و میانگین دمای جهانی برای نخستین بار بیش از ۱.۵ درجه سانتی‌گراد بالاتر از سطح پیشاصنعتی قرار گرفت. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد در صورت ادامه روند فعلی، تا سال ۲۱۰۰ افزایش دما به ۳ درجه خواهد رسید که می‌تواند سامانه‌های حیاتی زمین را با تغییرات برگشت‌ناپذیر مواجه کند. تاکنون بشر از ۷ مرز سیاره‌ای از ۹ مرز تعیین‌شده عبور کرده و پیامدهای اقلیمی تا سال ۲۰۵۰ می‌تواند ۱۴.۵ میلیون مرگ اضافی و ۱.۱ تریلیون دلار فشار بر نظام سلامت جهان ایجاد کند.
تحلیل‌ها نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری در سازگاری اقلیمی نه تنها هزینه نیست، بلکه بازده اقتصادی بالایی دارد. تحقیقات متعدد نشان می‌دهد هر دلار سرمایه‌گذاری در سازگاری و تاب‌آوری اقلیمی بین ۲ تا ۱۹ دلار منفعت اقتصادی ایجاد می‌کند. بانک استاندارد چارترد و اتاق بازرگانی آمریکا نیز گزارش داده‌اند که سرمایه‌گذاری هر دلار در این حوزه می‌تواند بیش از ۱۲ تا ۱۳ دلار صرفه‌جویی یا بازده اقتصادی داشته باشد. ائتلاف مدیران عامل برای اقلیم با بیش از ۱۳۰ شرکت عضو نشان داده که کاهش انتشار کربن و رشد درآمد می‌توانند همزمان اتفاق بیفتند؛ این شرکت‌ها بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۳ توانستند انتشار کربن خود را ۱۲٪ کاهش دهند و همزمان ۲۰٪ رشد درآمد داشته باشند.
راهکارهای کلیدی:
• راهکارهای مبتنی بر طبیعت (Nature-based Solutions): این راهکارها می‌توانند همزمان کاهش انتشار، سازگاری با تغییرات اقلیمی و ارتقای رفاه اجتماعی را به همراه داشته باشند و تا سال ۲۰۳۰ حدود ۳۰٪ از کاهش انتشار مورد نیاز برای محدود کردن گرمایش جهانی به ۱.۵ درجه سانتی‌گراد را تأمین کنند. با این حال، تنها ۱.۵٪ از کل تأمین مالی عمومی بین‌المللی برای این بخش اختصاص یافته است. مثال روشن، جنگل‌های حرا است که سالانه ۸۰ میلیارد دلار از خسارت‌های ناشی از سیلاب‌های ساحلی می‌کاهد و ۱۸ میلیون نفر را محافظت می‌کند.
• فناوری‌های نوظهور: تخمیر دقیق، تولید آمونیاک سبز و زمین‌گرمایی ماژولار نمونه‌هایی از فناوری‌هایی هستند که می‌توانند انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش داده و انرژی پایدار و مداوم تولید کنند. بر اساس مطالعات Bain و GIC، ارزش بازار فناوری‌های سازگاری اقلیمی می‌تواند از ۲ تریلیون دلار فعلی به ۹ تریلیون دلار تا سال ۲۰۵۰ برسد.
• مدل‌های نوین تأمین مالی: شامل بیمه پارامتریک برای پرداخت سریع در هنگام وقوع رویداد، بازار داوطلبانه کربن برای تشویق پروژه‌های جذب کربن و مشارکت‌های چندبخشی میان دولت‌ها، شرکت‌ها و جوامع محلی است تا راهکارها در مقیاس بزرگ اجرا شوند.
پیام اصلی این گزارش این است که تاب‌آوری باید به‌عنوان سرمایه‌گذاری سودآور دیده شود، فناوری نوظهور به‌عنوان فرصت فوری به‌کار گرفته شود و همکاری‌های چندجانبه به‌عنوان مزیت رقابتی شناخته شوند. کشورها، شرکت‌ها و جوامعی که این دیدگاه را بپذیرند، هم از منافع اقتصادی حاصل بهره‌مند می‌شوند و هم نقش کلیدی در ساختن آینده‌ای پایدار و مقاوم برای زمین خواهند داشت.
منبع: مجمع جهانی اقتصاد