پایگاه خبری فولاد ایران - یک پژوهش جدید نشان می‌دهد که مدیریت درست مزارع خورشیدی می‌تواند به افزایش جمعیت زنبورهای بامبل (bumblebees) که در سال‌های اخیر با کاهش چشمگیر مواجه شده‌اند، کمک کند.
طبق گزارش یورونیوز، زنبورهای بامبل نقش حیاتی در اکوسیستم‌ها دارند؛ آن‌ها با گرده‌افشانی گیاهان وحشی و محصولات کشاورزی، سلامت زیست‌بوم‌ها را حفظ می‌کنند. اما بسیاری از جمعیت‌های این زنبورها در اروپا به دلیل تغییرات اقلیمی و از بین رفتن زیستگاه‌ها رو به کاهش هستند.
مطالعه‌ای که در نشریه Global Change Biology منتشر شده است، برای نخستین‌بار نقش مزارع خورشیدی در حفاظت از تنوع زیستی و به‌ویژه زنبورهای بامبل در بریتانیا را بررسی کرده است.
بر اساس پژوهشی در نشریه Nature در سال ۲۰۲۳، پیش‌بینی می‌شود بین ۳۸ تا ۷۶ درصد از گونه‌های زنبور بامبل اروپایی که در حال حاضر در وضعیت «کم‌خطر» قرار دارند، تا سال‌های ۲۰۶۱ تا ۲۰۸۰ دست‌کم ۳۰ درصد از زیستگاه‌های مناسب خود را از دست بدهند.
سازمان حفاظت از زنبور بامبل بریتانیا نیز سال ۲۰۲۴ را بدترین سال برای این حشره اعلام کرده است.
عوامل متعددی در این کاهش نقش دارند؛ از جمله تغییر کاربری زمین، کشاورزی فشرده، گونه‌های مهاجم، بیماری‌های واگیر و همچنین تغییرات اقلیمی که موجب وقوع پدیده‌های جوی شدید و تخریب زیستگاه‌ها می‌شود.
در این تحقیق، پژوهشگران با بررسی ۱,۰۴۲ مزرعه خورشیدی فعال در بریتانیا، مدلی با وضوح بالا طراحی کردند تا رفتار گرده‌افشانی و پویایی جمعیت زنبورهای بامبل را شبیه‌سازی کنند.
نتایج نشان داد اگر مزارع خورشیدی با هدف افزایش تنوع زیستی مدیریت شوند – مثلاً با کاشت گل‌های وحشی به جای چمن – تراکم زنبورهای بامبل می‌تواند بیش از دو برابر شود.
به گفته پژوهشگران، اثرات مثبت مدیریت مزارع خورشیدی عمدتاً محدود به محدوده همان مزارع است و برای تقویت جمعیت زنبورها در مقیاس وسیع‌تر، باید به اتصال زیستگاه‌ها از طریق مکان‌یابی راهبردی مزارع خورشیدی توجه شود.
این مطالعه نشان می‌دهد که اگر توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر با برنامه‌ریزی زیست‌محیطی همراه باشد، می‌تواند نه تنها به کاهش کربن بلکه به احیای حیات وحش نیز کمک کند.
منبع: Euronews