پایگاه خبری فولاد ایران - پس از حملات اسرائیل به قطر، ترکیه در بالاترین سطح هشدار امنیتی قرار گرفته و روابط خود با تلآویو را مورد بازبینی قرار داده است. رسانهها و تحلیلگران اسرائیلی ترکیه را «خطرناکترین دشمن اسرائیل» معرفی کرده و حضور آن در شرق مدیترانه و بازسازی سوریه را تهدیدی برای منافع اسرائیل میدانند.
به گزارش الجزیره، در واشنگتن، مایکل روبین، پژوهشگر آمریکایی، هشدار داده ترکیه میتواند هدف بعدی اسرائیل باشد و نباید صرفاً به حمایت ناتو اعتماد کند. همزمان، چهرههای سیاسی اسرائیلی در شبکههای اجتماعی اعلام کردهاند: «امروز قطر، فردا ترکیه.» پاسخ ترکیه شدید بود و مشاور ارشد رئیسجمهور اردوغان گفت: «به سگ صهیونیستی اسرائیل … بهزودی جهان صلح را با محو شدن شما از نقشه تجربه خواهد کرد.»
تنشها عمدتاً در سوریه و شرق مدیترانه متمرکز شده است. اسرائیل خواهان ایجاد یک سوریه فدرال با خودمختاریهای متعدد است، در حالی که ترکیه از دولت مرکزی و واحد سوریه حمایت میکند. وزیر امور خارجه ترکیه، هاکان فیدان، اعلام کرده که هدف اسرائیل از «اسرائیل بزرگ» تضعیف کشورهای منطقه و تقسیم آنها است. اسرائیل برخی مناطق جنوب سوریه را اشغال کرده و وزیر دفاع آن اعلام کرده که این مناطق برای «مدت نامحدود» تحت کنترل باقی خواهند ماند.
در شرق مدیترانه و قبرس، ترکیه نگران نفوذ نظامی و اطلاعاتی اسرائیل است، به ویژه همکاری آن با یونان و دولت یونانی قبرس تحت حمایت آمریکا. ارسال سامانههای دفاع هوایی به قبرس نیز احتمالاً نگرانی آنکارا را افزایش میدهد.
عملیات نظامی اخیر اسرائیل شامل ادامه حملات در غزه و کرانه باختری، حملات هوایی به یمن و سوریه، و حمله به تأسیسات نظامی و هستهای ایران در ژوئن ۲۰۲۴ بوده است. این اقدامات نشان میدهد اسرائیل در تلاش برای تثبیت برتری منطقهای خود است و ممکن است ترکیه را به عنوان مانع بعدی در این مسیر ببیند.
ترکیه از تجربه گذشته آموخته که نمیتواند صرفاً به آمریکا یا ناتو برای امنیت خود اعتماد کند. آنکارا برنامههای خود برای پایگاههای احتمالی در استان حمص و فرودگاه حما را با دولت دمشق هماهنگ کرده که اسرائیل این مناطق را بمباران کرده است. راهبرد ترکیه شامل تقویت سامانههای دفاع هوایی و موشکی، توسعه ظرفیتهای اطلاعاتی، ایجاد ائتلافهای منطقهای با قطر، اردن و عراق، و حفظ کانالهای دیپلماتیک با واشنگتن است.
سناریوی پرخطر برای ترکیه، بروز درگیری کنترلنشده در سوریه است که میتواند موجب مطالبات خودمختاری گروههای مختلف شود. سناریوی محتملتر رقابتهای منطقهای در «مناطق خاکستری» شامل عملیات مخفی، حملات هوایی محدود و رقابتهای نیابتی است. اسرائیل تهدید خود را بیشتر از طریق اهداف غیرمستقیم و پروژههای نفوذ اعمال میکند تا تجاوز مستقیم.
روابط ترکیه و اسرائیل وارد مرحله رقابت ژئوپلیتیکی شده است، اما برخورد مستقیم و کامل اجتنابناپذیر نیست. خطرات اصلی در مناطق خاکستری، عملیات مخفی و رقابت نیابتی شکل میگیرند، نه در درگیری نظامی مستقیم یا دیپلماسی رسمی. ترکیه با تقویت سامانههای دفاعی، توان اطلاعاتی و ایجاد ائتلافهای منطقهای میتواند از منافع ملی خود در سوریه، شرق مدیترانه و قبرس محافظت کند.
منبع: الجزیره