پایگاه خبری فولاد ایران - در حالی که جهان در حال عبور از یک نظم بین‌المللی تحت رهبری غرب به‌سوی ساختاری چندقطبی است، اتحاد چین و روسیه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین محورهای قدرت نوظهور مطرح شده است. این اتحاد که به استعاره‌ی «اژدها و خرس» شناخته می‌شود، نمایانگر همکاری دو ابرقدرت غیرغربی با روایت‌های تاریخی مشابه و اهداف ژئوپلیتیکی همگراست.
به گزارش فایننشال تایمز، رؤسای‌جمهور شی جین‌پینگ و ولادیمیر پوتین بارها تأکید کرده‌اند که اتحاد آن‌ها تنها یک اتحاد استراتژیک نیست، بلکه «بی‌نهایت» و «بدون محدودیت» است. این رابطه بر پایه‌ی نارضایتی تاریخی از غرب، خاطره‌ی تحقیرهای امپریالیستی و احساس نیاز به بازتعریف نظم جهانی ساخته شده است.
در سخنرانی‌های رسمی، هر دو کشور خود را قربانی «سلطه‌طلبی غرب» معرفی می‌کنند. چین از دوران «قرن تحقیر» یاد می‌کند و روسیه فروپاشی شوروی را به حساب توطئه‌های غرب می‌گذارد.
رابطه چین و روسیه بیشتر از آنکه بر پایه‌ی اعتماد کامل باشد، بر اساس محاسبات دقیق منافع ملی است.
روسیه نیازمند حمایت اقتصادی، فناوری و دیپلماتیک چین است تا تحریم‌های غرب را دور بزند. چین نیز از دسترسی به منابع ارزان انرژی روسیه و نزدیکی ژئوپلتیکی به اروپا بهره‌مند می‌شود.
با این حال، تحلیلگران اشاره می‌کنند که اهداف بلندمدت دو کشور یکی نیست. روسیه در پی بازسازی قدرت ژئوپلیتیکی گذشته خود است، در حالی که چین به دنبال ساختن یک نظم جهانی جدید با محوریت خود می‌باشد.
روابط اقتصادی بین دو کشور از سال ۲۰۲۲ جهش چشمگیری داشته است. تجارت دوجانبه در سال ۲۰۲۴ به بیش از ۲۴۵ میلیارد دلار رسید. روسیه به تأمین‌کننده نفت و گاز ارزان‌قیمت برای چین تبدیل شده است. در مقابل، چین فناوری، ماشین‌آلات و تجهیزات صنعتی را در اختیار روسیه قرار داده است، حتی در شرایطی که غرب صادرات فناوری به مسکو را متوقف کرده است.
با وجود نمایش اتحاد، اسناد افشاشده از نهادهای امنیتی روسیه نشان می‌دهد که مسکو نسبت به نفوذ بیش از حد چین نگران است. برخی مقام‌های روس حتی چین را «رقیب آینده‌نگر» توصیف کرده‌اند.
در سوی مقابل، محافل دانشگاهی چین هم نسبت به جاه‌طلبی‌های امپراتوری‌گرایانه پوتین هشدار داده‌اند و آن را مانعی برای ثبات منطقه‌ای می‌دانند.
تحلیلگران غربی تأکید می‌کنند که اتحاد اژدها–خرس، بیشتر یک همزیستی تاکتیکی است تا یک اتحاد بلندمدت یا ایدئولوژیک. همکاری آن‌ها عمدتاً در حوزه‌هایی اتفاق می‌افتد که ضد غرب است: مانند رأی‌دادن هماهنگ در شورای امنیت، یا حمایت ضمنی از یکدیگر در پرونده‌های تایوان و اوکراین. اما در زمینه‌هایی چون آسیای مرکزی، قطب شمال یا نفوذ در آفریقا، رقابت پنهانی میان دو کشور در جریان است.
منبع: فایننشال تایمز