پایگاه خبری فولاد ایران - یک نیروگاه هسته‌ای آزمایشی در چین reportedly موفق شده از یک آستانه تاریخی عبور کند و نخستین راکتور نمکی مذاب مبتنی بر توریم (TMSR) را با موفقیت به کار اندازد. مؤسسه فیزیک کاربردی شانگهای، وابسته به آکادمی علوم چین، با موفقیت توریم را برای نخستین بار در جهان به اورانیوم تبدیل کرده و یک مانع علمی بزرگ را پشت سر گذاشته است.
روزنامه South China Morning Post مستقر در هنگ‌کنگ گزارش داده است که این پیشرفت، که در یک راکتور آزمایشی در بیابان گبی رخ داده، «در آستانه آن است که آینده انرژی هسته‌ای پاک و پایدار را متحول کند».
فرایند به این صورت کار می‌کند که با یک «توالی دقیق از واکنش‌های هسته‌ای»، توریم-۲۳۲ طبیعی یک نوترون جذب کرده و تبدیل به توریم-۲۳۳ می‌شود. سپس این ایزوتوپ طی یک فرایند واپاشی به پرتاکتینیوم-۲۳۳ و در نهایت به اورانیوم-۲۳۳ تبدیل می‌شود؛ شکلی توانمند از سوخت هسته‌ای که می‌تواند واکنش زنجیره‌ای شکافت هسته‌ای را حفظ کند.
اگرچه این خبر تازه این ماه و از طریق گزارش Science and Technology Daily منتشر شده، راکتور TMSR ظاهراً سال‌هاست که عملیاتی است. «لی چینگ‌نوان»، دبیر حزب کمونیست و معاون مدیر مؤسسه فیزیک کاربردی شانگهای، به این رسانه گفته:
«از زمان دستیابی به حالت بحرانی اولیه در ۱۱ اکتبر ۲۰۲۳، راکتور نمکیِ مذابِ توریم به‌طور پیوسته از طریق شکافت هسته‌ای تولید حرارت می‌کند».
اگر این گزارش‌ها صحیح باشد، این دستاورد نشان‌دهنده جهشی خارق‌العاده در رقابت فناوری هسته‌ای است؛ حوزه‌ای که چین هم‌اکنون نیز در آن پیشتاز محسوب می‌شود. اگرچه ایالات متحده همچنان بزرگ‌ترین تولیدکننده انرژی هسته‌ای در جهان است، اما این وضعیت به‌زودی تغییر خواهد کرد. در همان دوره‌ای که آمریکا تنها نیروگاه دیرکرده و پرهزینه Vogtle را ساخت، چین ۱۳ راکتور مشابه ساخت و ۳۳ مورد دیگر نیز در دست احداث دارد. پکن همچنین در بخش هسته‌ای کشورهای درحال‌توسعه — به‌ویژه در آفریقا — سرمایه‌گذاری گسترده‌ای انجام می‌دهد.
اما با وجود سرمایه‌گذاری عظیم چین برای تبدیل‌شدن به یک ابرقدرت نوآور در انرژی هسته‌ای، این کشور ذخایر کافی اورانیوم برای تأمین اهداف بلندپروازانه خود ندارد. در حالی که رشد تولید برق هسته‌ای در جهان تحت نفوذ چین است، زنجیره تأمین اورانیوم در دست روسیه قرار دارد که نزدیک به ۴۴ درصد ظرفیت غنی‌سازی جهان را در اختیار دارد.
چین خرید اورانیوم از روسیه را افزایش داده، اما اتکا به واردات هم پرریسک است و هم با فلسفه استقلال انرژی چین ناسازگار. تسلط روسیه بر زنجیره تأمین سوخت هسته‌ای همچنین ریسک‌های ژئوپلیتیکی ایجاد می‌کند؛ زیرا کرملین پیش‌تر نشان داده که از اورانیوم غنی‌شده به‌عنوان ابزار فشار سیاسی بهره می‌برد.
چین با دور زدن مشکل زنجیره تأمین اورانیوم و استفاده از توریم، یک مانع حیاتی را پشت سر گذاشته و در مسیر تسلط جهانی بر صنعت انرژی هسته‌ای قدمی بزرگ برداشته است. توریم بسیار فراوان‌تر از اورانیوم است و به‌صورت نظری می‌تواند تمام مشکلات سوخت هسته‌ای چین را حل کند. بر اساس گزارش SCMP، تنها یک معدن در مغولستان داخلی «برای تأمین انرژی چین به مدت بیش از ۱۰۰۰ سال کافی است».
منبع: Oilprice