پایگاه خبری فولاد ایران - اتحادیه اروپا در ۲۰ اکتبر نشست سطح بالایی با مقام‌های ارشد کشورهای آسیای مرکزی، قفقاز و همسایگان دیگر در لوکزامبورگ برگزار کرد تا حضور اقتصادی و سیاسی خود در منطقه‌ای که سال‌ها تحت نفوذ چین و روسیه بوده، تقویت کند. طبق گزارش اویل پرایس، محور اصلی این نشست کریدور حمل‌ونقل فرامنطقه‌ای خزر یا «کریدور میانی» بود؛ مسیری ۶۵۰۰ کیلومتری که چین را از طریق آسیای مرکزی و قفقاز به اروپا متصل می‌کند و از خاک روسیه عبور نمی‌کند.
نشست میزبان وزرای ۱۱ کشور از جمله ارمنستان، آذربایجان، قزاقستان، قرقیزستان، مولداوی، تاجیکستان، ترکیه، ترکمنستان، اوکراین و ازبکستان بود؛ گرچه گرجستان دعوت را نپذیرفت. هدف، ایجاد قالبی منظم برای همکاری دیپلماتیک و توسعه در حوزه‌های ارتباطات، تجارت، انرژی و دیجیتال در اطراف دریای سیاه و آسیای مرکزی اعلام شد.
اتحادیه اروپا منابع مالی پروژه را از طریق طرحGlobal Gateway تأمین می‌کند که از سال ۲۰۲۱ به عنوان جایگزینی برای ابتکار «یک کمربند، یک راه» چین آغاز شده است. در نشست پیشین اتحادیه اروپا و آسیای مرکزی در آوریل، ۱۲ میلیارد یورو سرمایه‌گذاری جدید اعلام شد که از این میزان، ۳ میلیارد یورو برای توسعه کریدور میانی کنار گذاشته شده و به تعهد ۱۰ میلیارد یورویی سال ۲۰۲۴ اضافه شده است.
کشورهای آسیای مرکزی به‌ویژه قزاقستان، کریدور میانی را راهی برای تنوع‌بخشی به اقتصاد و کاهش وابستگی سیاسی به چین و روسیه می‌دانند. با این حال، کارشناسان معتقدند اتحادیه اروپا هنوز نمی‌تواند به اندازه چین و روسیه نفوذ مالی و سیاسی ایجاد کند. به گفته رومن واسیلنکو، سفیر قزاقستان در اتحادیه اروپا، پروژه‌ها در مراحل مقدماتی هستند و نتایج آن در نشست اقتصادی اتحادیه اروپا و آسیای مرکزی در نوامبر مشخص‌تر خواهد شد.
یکی از چالش‌های اصلی اروپا، مقابله با نفوذ ریشه‌دار چین و روسیه در منطقه است. با وجود جنگ اوکراین، روسیه هنوز بازیگر سیاسی مهمی است و چین به بزرگ‌ترین شریک تجاری و سرمایه‌گذار خارجی در آسیای مرکزی تبدیل شده است؛ تجارت دوجانبه چین با منطقه در سال ۲۰۲۴ به ۹۴.۸ میلیارد دلار رسید. گرجستان نیز که روزگاری متحد اصلی اروپا بود، اکنون به روسیه نزدیک‌تر شده و پروژه‌های زیربنایی خود را عمدتاً با شرکت‌های چینی اجرا می‌کند؛ از جمله بندر آب‌عمیق آناکلیا و اتوبان سراسری یک میلیارد دلاری که جزو اجزای کلیدی کریدور میانی هستند.
استیپرایس، نماینده ویژه اتحادیه اروپا در آسیای مرکزی، این رقابت با چین و روسیه را «نمادین» توصیف کرد و تأکید داشت که مزیت اروپا در کیفیت سرمایه‌گذاری‌ها و شفافیت شرایط آن‌ها است و فضای کافی برای فعالیت همه بازیگران وجود دارد.
منبع: Oilprice