پایگاه خبری فولاد ایران - واحدهای عظیم باتری، شبکه‌های برق را تقویت کرده و استفاده از برق پاک را گسترش می‌دهند
در سراسر جهان، موج جدیدی از سرمایه‌گذاری در فناوری‌های ذخیره انرژی در حال شکل‌گیری است؛ تحولاتی که می‌تواند ساختار صنعت برق را به طور بنیادین دگرگون کند. به گزارش فایننشال تایمز، ظهور باتری‌های عظیم‌مقیاس (Grid Batteries) نه‌تنها شبکه‌های برق را پایدارتر کرده، بلکه راه را برای گسترش سریع انرژی‌های تجدیدپذیر هموار می‌کند.
باتری‌های عظیم که در مزارع خورشیدی، نیروگاه‌های بادی و ایستگاه‌های برق نصب می‌شوند، اکنون نقش «پشتوانه اصلی» سیستم‌های تولید برق پاک را ایفا می‌کنند.
این باتری‌ها انرژی مازاد تولیدی در ساعات آفتابی یا وزش باد را ذخیره کرده و در زمان اوج مصرف، آن را به شبکه بازمی‌گردانند. نتیجه این فرایند، کاهش وابستگی به نیروگاه‌های گازی و زغالی و تقویت پایداری شبکه برق است.
در ایالت‌هایی مانند کالیفرنیا، سیستم‌های ذخیره‌سازی انرژی اکنون قادرند چندین گیگاوات‌ساعت برق را در ساعات عصر تأمین کنند؛ زمانی که تولید انرژی خورشیدی کاهش یافته اما مصرف خانوارها و صنایع در بالاترین حد خود است.
تنها در سال ۲۰۲۵ بیش از ۵۰ گیگاوات ظرفیت جدید ذخیره انرژی در سراسر جهان نصب خواهد شد — رقمی که تا پایان دهه جاری احتمالاً شش برابر افزایش می‌یابد.
ایالات متحده، چین، استرالیا و کشورهای اروپایی پیشتاز این تحول هستند. در آمریکا، باتری‌های عظیم به بخشی جدایی‌ناپذیر از برنامه‌های توسعه انرژی پاک تبدیل شده‌اند. در اروپا نیز با افزایش ظرفیت بادی و خورشیدی، کشورهایی چون آلمان و اسپانیا سرمایه‌گذاری سنگینی در پروژه‌های ذخیره انرژی انجام داده‌اند.
یکی از عوامل کلیدی در این انقلاب، کاهش چشمگیر هزینه تولید و نصب باتری‌ها است. طی پنج سال گذشته، هزینه هر مگاوات‌ساعت ذخیره انرژی حدود ۷۰ درصد کاهش یافته و این روند ادامه دارد.
تحلیلگران معتقدند با رسیدن هزینه‌ها به سطح اقتصادی، بسیاری از نیروگاه‌های گازی برای تأمین برق پشتیبان، دیگر توجیه مالی نخواهند داشت.
به گفته کارشناسان، باتری‌ها اکنون می‌توانند همان نقشی را ایفا کنند که در گذشته به نیروگاه‌های فسیلی واگذار می‌شد: حفظ تعادل شبکه، پاسخ سریع به تغییرات مصرف و جلوگیری از خاموشی.
با وجود این پیشرفت‌ها، مسیر جهانی برای ذخیره‌سازی انرژی بدون چالش نیست.
سرمایه‌گذاری اولیه بالا، نیاز به زیرساخت‌های پیشرفته و مسائل مربوط به تأمین مواد معدنی (مانند لیتیوم، نیکل و کبالت) از جمله دغدغه‌های اصلی‌اند.
علاوه بر این، مجوزهای پیچیده و طولانی برای اتصال پروژه‌های باتری به شبکه برق در بسیاری از کشورها روند توسعه را کند کرده است.
کارشناسان تأکید می‌کنند که برای حفظ پایداری زنجیره تأمین، باید به سمت فناوری‌های جایگزین مانند باتری‌های آهن-هوا یا سدیمی نیز حرکت کرد که وابستگی کمتری به منابع کمیاب دارند.
اگر روند فعلی ادامه یابد، باتری‌های عظیم طی دهه آینده به سنگ‌بنای سیستم‌های انرژی پاک در جهان تبدیل خواهند شد. این فناوری، حلقه مفقوده بین تولید ناپایدار انرژی‌های تجدیدپذیر و تقاضای مستمر مصرف‌کنندگان را پر کرده و راه را برای دوران جدیدی از برق‌رسانی بدون آلایندگی هموار می‌سازد.
منبع: فایننشال تایمز