پایگاه خبری فولاد ایران - جنگ تجاری میان ایالات متحده و چین بار دیگر شدت گرفته است و در مرکز این رویارویی، مواد معدنی کمیاب (Rare Earths) قرار دارند — عناصری حیاتی برای فناوری‌های نوین و صنایع دفاعی جهان.
به گزارش سی ان ان، روز پنج‌شنبه، چین اعلام کرد که محدودیت‌های جدیدی بر صادرات مواد معدنی کمیاب خود اعمال می‌کند؛ اقدامی که با واکنش تند دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، مواجه شد. ترامپ در بیانیه‌ای تهدید کرد که به این اقدام «پاسخ اقتصادی جدی» خواهد داد و حتی دیدار برنامه‌ریزی‌شده‌اش با رئیس‌جمهور چین، شی جین‌پینگ، در حاشیه نشست آتی APEC در کره جنوبی را لغو می‌کند.
مواد معدنی کمیاب چیستند؟
مواد معدنی کمیاب شامل ۱۷ عنصر فلزی در جدول تناوبی هستند — از جمله اسکاندیوم، ایتریم و گروه لانتانیدها.
با وجود نام‌شان، این عناصر در پوسته زمین فراوان‌اند، اما استخراج و فرآوری آن‌ها بسیار پرهزینه، دشوار و آسیب‌زا برای محیط زیست است.
مواد معدنی کمیاب تقریباً در همه فناوری‌های مدرن حضور دارند:
• گوشی‌های هوشمند، تلویزیون‌های LED و توربین‌های بادی
• باتری‌های خودروهای برقی و دستگاه‌های MRI
• همچنین، در صنایع نظامی آمریکا نقشی حیاتی دارند — از جنگنده‌های F-35 و موشک‌های تام‌هاوک گرفته تا زیر‌دریایی‌ها، ماهواره‌ها و سامانه‌های لیزری.
به گفته آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، ۶۱ درصد از تولید معدنی مواد کمیاب در جهان از چین می‌آید و این کشور ۹۲ درصد از ظرفیت جهانی فرآوری و جداسازی این عناصر را در اختیار دارد.
دو نوع ماده معدنی کمیاب وجود دارد: «سبک» و «سنگین». نوع سنگین نادرتر است و آمریکا توانایی فرآوری آن را ندارد.
تحلیلگران می‌گویند پکن اکنون از مواد معدنی کمیاب به عنوان اهرم فشار اصلی در جنگ تجاری استفاده می‌کند. آخرین محدودیت‌های چین شامل افزودن پنج عنصر جدید — از جمله هولمیوم، اربیوم، تولیوم، یوروپیوم و ایتربیوم — به فهرست صادرات کنترل‌شده است. همچنین، صادرات فناوری‌های تولید این مواد نیز نیازمند مجوز خواهد بود.
ایالات متحده به‌شدت به چین وابسته است؛ طبق داده‌های سازمان زمین‌شناسی آمریکا، ۷۰ درصد از واردات مواد معدنی کمیاب و ترکیبات آن در فاصله ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳ از چین انجام شده است.
کارشناسان هشدار داده‌اند که تشدید محدودیت‌های چین ممکن است زنجیره تأمین جهانی فناوری‌های سبز و صنایع دفاعی آمریکا را مختل کند.
در مقابل، واشنگتن در تلاش است با سرمایه‌گذاری در استخراج داخلی و همکاری با متحدان آسیایی و اروپایی، وابستگی خود به چین را کاهش دهد.
منبع: CNN