پایگاه خبری فولاد ایران - تصاویر زنان در حال عبور از آبهای خروشان با کودکان در آغوش، خانوادههایی که خانههایشان در چشم بههمزدنی ویران میشود و زمینهای کشاورزی که به رودخانه بدل میگردند، به نماد جهان گرمتر و پرسوانح امروز تبدیل شدهاند. سیلابهایی که زمانی رویدادی نادر به شمار میرفتند، اکنون در یک فصل بارندگی چندین بار تکرار میشوند. هر سیل نهتنها داراییها را نابود میکند بلکه سالها تلاش خانوادهها را بر باد داده و آنان را مجبور میسازد در چرخهای بیپایان از بازسازی و از نو آغاز کردن گرفتار شوند.
طبق گزارش مجمع جهانی اقتصاد، سیل به همه به یک اندازه آسیب نمیزند. برآوردها نشان میدهد حدود ۸۰ درصد آوارگان تغییرات اقلیمی را زنان تشکیل میدهند. دختران معمولاً نخستین اعضای خانوادهاند که در شرایط بحران از تحصیل بازمیمانند. فروپاشی سامانههای آب، زنان را وادار میکند مسیرهای طولانی و ناایمن را برای آوردن آب طی کنند و پناهگاههای موقت نیز خطر خشونت مبتنی بر جنسیت را افزایش میدهد. همچنین بسیاری از خانوارهای زنسرپرست فاقد حقوق زمین یا دسترسی به اعتبار رسمی هستند، بنابراین آسیبپذیری بیشتری در برابر حوادث اقلیمی دارند. نبود صدای زنان در کمیتههای مدیریت بحران نیز باعث میشود نیازهای حیاتی – از سرپناه امن گرفته تا توزیع عادلانه کمکها – نادیده گرفته شود.
کارشناسان تأکید میکنند که برای ساختن تابآوری مؤثر در برابر سیلاب باید زنان در مرکز راهکارها قرار گیرند. گسترش سامانههای هشدار زودهنگام با مشارکت زنان و استفاده از ابزارهای دسترسپذیر مانند رادیو، پیامهای صوتی و بلندگوهای محلی میتواند اطلاعرسانی بهموقع را تضمین کند. همچنین توانمندسازی کمیتههای بحران به رهبری زنان، مانند نمونه کلمبیا، برنامهریزی را جامعتر میسازد و با در نظر گرفتن نیازهای کل خانوادهها، اعتماد و کارایی جامعه را افزایش میدهد.
از سوی دیگر، سرمایهگذاری در بازسازی اقتصادی زنان اهمیت ویژه دارد. تجربه هند نشان داده است که گروههای خودیاری زنان میتوانند با معیشتهای مقاوم در برابر سیل مانند پرورش بز یا کشت سبزیجات بر روی بسترهای مرتفع، درآمد خود را سریعتر بازیابی کرده و از چرخه بدهی و وابستگی خارج شوند.
با افزایش همزمان رویدادهای اقلیمی شدید، جوامع بیشتری در چرخه تکراری فاجعه، بازسازی و دوباره فاجعه گرفتار میشوند. راه برونرفت، تنها در بازسازی زیرساختها نیست؛ بلکه در مشارکت واقعی زنان بهعنوان طراحان و رهبران تابآوری است. حضور آنان تضمین میکند که راهکارهای مقابله با سیلاب، نیازهای همه گروهها را پوشش داده و جوامع را برای آیندهای پایدارتر آماده سازد.
منبع: مجمع جهانی اقتصاد