پایگاه خبری فولاد ایران - سفر رسمی دوم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، به بریتانیا و دیدار او با نخست‌وزیر این کشور، استارمر، نقطه عطف تازه‌ای در روابط انرژی دو کشور به شمار می‌رود. در این سفر، قرار است توافقی گسترده با عنوان «شراکت اقیانوس اطلس برای انرژی هسته‌ای پیشرفته» امضا شود؛ توافقی که هدف آن تسریع در توسعه و تجاری‌سازی رآکتورهای هسته‌ای کوچک ماژولار (SMR) است. به گزارش اویل پرایس، این همکاری می‌تواند مسیر آینده انرژی هسته‌ای در غرب را متحول کرده و به الگویی برای سایر کشورها بدل شود.
رآکتورهای کوچک ماژولار؛ نسل تازه‌ای از انرژی هسته‌ای
SMRها نسل جدیدی از رآکتورهای هسته‌ای هستند که هر واحد آن‌ها حدود ۳۰۰ مگاوات برق تولید می‌کند؛ یعنی نزدیک به یک‌سوم ظرفیت نیروگاه‌های هسته‌ای سنتی. اما مزیت اصلی آن‌ها نه در ظرفیت تولید، بلکه در انعطاف‌پذیری طراحی و اجرای پروژه‌ها است.
این رآکتورها می‌توانند در کارخانه ساخته و سپس به محل پروژه منتقل شوند، امری که زمان و هزینه ساخت را به‌طور چشمگیری کاهش می‌دهد. همچنین، امکان ساخت مرحله‌ای وجود دارد و هر کشور یا منطقه می‌تواند بسته به نیاز انرژی، تعداد ماژول‌های مورد نیاز خود را نصب کند.
برخلاف نیروگاه‌های عظیم هسته‌ای، SMRها می‌توانند در مکان‌هایی نصب شوند که زمین یا زیرساخت کافی برای نیروگاه‌های بزرگ وجود ندارد و طراحی نوین و اندازه کوچک‌تر، ریسک‌های عملیاتی را کاهش داده و استانداردهای ایمنی را تقویت می‌کند.
این ویژگی‌ها باعث شده‌اند SMRها به یکی از امیدهای اصلی گذار انرژی و جایگزینی پایدار برای سوخت‌های فسیلی بدل شوند.
نخست‌وزیر بریتانیا، استارمر، در دیدار قبلی خود با ترامپ در اسکاتلند گفته بود: «هرچه همکاری ما در این حوزه بیشتر شود، بهتر است.» ترامپ نیز علاقه‌مندی خود به رآکتورهای کوچک را به دلیل هزینه‌های پایین‌تر نسبت به نیروگاه‌های بزرگ ابراز کرد.
اکنون با امضای توافق تازه، دو کشور قصد دارند در سه محور اصلی اصلاح مقررات و تسهیل صدور مجوزها برای تسریع در احداث نیروگاه‌های SMR، شتاب‌بخشیدن به توسعه و نصب رآکتورهای پیشرفته و ایجاد بستر جذب میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری خصوصی در هر دو کشور همکاری کنند.
این توافق در شرایطی صورت می‌گیرد که هر دو کشور به دنبال کاهش وابستگی به واردات انرژی و تقویت امنیت انرژی خود هستند.
همزمان با امضای توافق تازه، چند پروژه مهم در بریتانیا معرفی یا تقویت شده‌اند:
• X-Energy و Centrica قصد دارند ۱۲ رآکتور ماژولار در شهر هارتل‌پول در شمال شرق انگلستان احداث کنند که قادر به تأمین برق ۱.۵ میلیون خانه خواهد بود.
• Holtec International، EDF و Tritax در حال طراحی پروژه‌ای برای تبدیل نیروگاه زغال‌سنگی بازنشسته کاتام در ناتینگهام‌شایر به یک مرکز داده هسته‌ای با فناوری SMR هستند.
• رولز-رویس که به‌عنوان بازیگر اصلی صنعت SMR بریتانیا شناخته می‌شود، در حال آماده‌سازی ورود به بازار ایالات متحده است.
• شرکت Urenco برنامه دارد نوعی اورانیوم کم‌غنی‌شده پیشرفته را برای استفاده در رآکتورهای آمریکایی تأمین کند.
• شرکت Last Energy با حمایت DP World پروژه‌هایی را برای توسعه رآکتورهای میکروماژولار در بندر لندن گیت‌وی دنبال می‌کند.
دولت بریتانیا نیز متعهد شده است ۳.۴ میلیارد دلار در برنامه SMR سرمایه‌گذاری کند؛ سرمایه‌ای که علاوه بر تأمین برق ۳ میلیون خانه، انتظار می‌رود ۳ هزار شغل جدید ایجاد کند.
در مورد سیاست‌های آمریکا در توسعه SMR، ترامپ هدف‌گذاری کرده که تا سال ۲۰۵۰ حدود ۳۰۰ گیگاوات ظرفیت جدید هسته‌ای به ظرفیت تولید برق آمریکا افزوده شود؛ ظرفیتی که معادل چهار برابر ظرفیت فعلی است. او در ماه مه سه فرمان اجرایی صادر کرد:
• اصلاح کمیسیون تنظیم مقررات هسته‌ای (NRC)،
• توسعه رآکتورهای پیشرفته برای امنیت ملی،
• بازنگری در فرآیند آزمایش رآکتورهای جدید در وزارت انرژی.
با این حال، نگرانی‌هایی مطرح شده که ترامپ ممکن است برای تسریع در پروژه‌ها، استقلال کمیسیون NRC را تضعیف کند؛ نهادی که مسئولیت اصلی آن تضمین سلامت و ایمنی هسته‌ای است.
طبق گزارش آژانس انرژی هسته‌ای، در حال حاضر ۷۴ طراحی مختلف SMR در سراسر جهان در حال توسعه است که ۵۱ پروژه در مرحله دریافت مجوز قرار دارند. تاکنون تنها دو رآکتور تجاری SMR در جهان به بهره‌برداری رسیده‌اند، هرچند انتظار می‌رود طی دهه آینده این رقم افزایش یابد.
به نظر می‌رسد همکاری تازه آمریکا و بریتانیا آغازگر موج دوم انقلاب هسته‌ای باشد؛ انقلابی که این بار نه با نیروگاه‌های عظیم و پرهزینه، بلکه با رآکتورهای کوچک‌تر، ایمن‌تر و مقرون‌به‌صرفه‌تر شکل خواهد گرفت.
اگر این همکاری به نتایج مورد انتظار برسد، می‌تواند علاوه بر کاهش وابستگی به انرژی فسیلی، به الگویی برای سایر کشورها تبدیل شود و زمینه‌ساز شکل‌گیری بازار جهانی رآکتورهای ماژولار در دهه آینده گردد.
منبع: Oilprice