پایگاه خبری فولاد ایران - شرکتOpenAI که پشت ChatGPT قرار دارد، هنوز آمار رسمی از میزان مصرف انرژی مدل‌های زبانی بزرگ خود منتشر نکرده است. با این حال، دانشگاهیان و پژوهشگران در حال کار روی محاسبه مصرف انرژی هر پرسش هستند و به نظر می‌رسد این مصرف به‌طور قابل‌توجهی بیشتر از نسخه‌های قبلی باشد.
به گزارش اویل پرایس، از آنجا که هیچ الزامی برای شرکت‌های هوش مصنوعی جهت افشای میزان مصرف انرژی یا اثرات زیست‌محیطی وجود ندارد، بیشتر آن‌ها چنین آماری را عمومی نمی‌کنند. تا ماه مه امسال، ۸۴٪ از کل ترافیک مدل‌های زبانی بزرگ توسط مدل‌هایی انجام شده که هیچ شفافیتی در زمینه اثرات زیست‌محیطی نداشته‌اند.
سم آلتمن، مدیرعامل OpenAI، اخیراً عددی را در فضای عمومی مطرح کرده است:
ChatGPT به ازای هر پرسش ۰.۳۴ وات‌ساعت انرژی و ۰.۰۰۰۰۸۵ گالن آب مصرف می‌کند. اما او توضیح نداده که این رقم مربوط به کدام مدل است و هیچ مدرک یا پشتیبانی فنی برای این اظهارات ارائه نکرده است.
کارشناسان مستقل تخمین زده‌اند که ChatGPT-5 ممکن است تا ۲۰ برابر بیشتر از اولین نسخه ChatGPT انرژی مصرف کند و دست‌کم چند برابر بیشتر. راکش کومار، استاد دانشگاه ایلینوی، به گاردین گفته است:
«مدل پیچیده‌تری مثل GPT-5 هم در زمان آموزش و هم در زمان استفاده انرژی بسیار بیشتری مصرف می‌کند. این مدل روی پردازش‌های طولانی تمرکز دارد. می‌توانم با اطمینان بگویم که نسبت به GPT-4 برق بسیار بیشتری مصرف خواهد کرد.»
پژوهشگران آزمایشگاه هوش مصنوعی دانشگاه رودآیلند تخمین زده‌اند در سال ۲۰۲۳ یک پرسش به ChatGPT حدود ۲ وات‌ساعت مصرف می‌کرد. در مقابل، ChatGPT-5 برای تولید یک پاسخ متوسط (حدود ۱۰۰۰ توکن) می‌تواند تا ۴۰ وات‌ساعت برق مصرف کند. میانگین مصرف آن برای چنین پاسخی کمی بیش از ۱۸ وات‌ساعت برآورد شده است.
این یعنی GPT-5 مصرف بالاتری از تقریباً همه مدل‌های دیگر دارد؛ به‌جز دو مورد: مدل استدلالی o3 از OpenAI و مدل R1 از Deepseek.
محاسبه این ارقام بسیار دشوار بوده چون شفافیت در این بخش تقریباً وجود ندارد، هرچند فشار نظارتی رو به افزایش است.
در همین حال، با افزایش مصرف انرژی شرکت‌های فناوری برای توسعه هوش مصنوعی، مصرف‌کنندگان عادی بهای آن را می‌پردازند. روزنامه نیویورک تایمز هشدار داده است که «نرخ برق برای افراد و کسب‌وکارهای کوچک ممکن است به‌شدت افزایش یابد، زیرا شرکت‌هایی مثل آمازون، گوگل و مایکروسافت مراکز داده می‌سازند و وارد بازار انرژی می‌شوند.»
علاوه بر این، عقب‌نشینی سیلیکون‌ولی از تعهدات اقلیمی، اثر مستقیمی بر جوامع جهانی خواهد داشت، چه آن‌ها از هوش مصنوعی استفاده کنند و چه نه.
دیوید لپ، مشاور مردمی ایالت مریلند، گفته است: «ما شاهد یک انتقال عظیم ثروت از مصرف‌کنندگان خانگی انرژی به سمت شرکت‌های بزرگ هستیم که از ساخت زیرساخت‌های انرژی جدید سود می‌برند. مقررات حوزه انرژی در حال حاضر نتوانسته از مصرف‌کنندگان خانگی محافظت کند و این به بحران توان پرداخت هزینه انرژی دامن زده است.»
منبع: Oilprice