پایگاه خبری فولاد ایران- تأمین مالی پروژه‌های نفت و گاز از سوی شش بانک بزرگ وال‌استریت در حال کاهش است و این کاهش نسبتاً شدید است. از ابتدای امسال، تأمین مالی بانک‌ها برای صنعت هیدروکربن‌ها حدود یک‌چهارم کمتر شده است، بر اساس محاسبات بلومبرگ. اما دلیل این کاهش، انتقال تمام پول‌ها به سمت انرژی بادی و خورشیدی نیست.
به گزارش اویل پرایس، بزرگ‌ترین بازیگران وال‌استریت از ابتدای سال تاکنون ۷۳ میلیارد دلار برای پروژه‌های نفت، گاز و زغال‌سنگ تأمین مالی کرده‌اند که نسبت به هفت ماه نخست ۲۰۲۴ حدود ۲۵ درصد کاهش داشته است. بیشترین افت در مورگان استنلی دیده شد؛ این بانک ۵۴ درصد کمتر از سال گذشته به شرکت‌های نفت، گاز و زغال‌سنگ وام داد. در مقابل، جی‌پی مورگان فقط ۷ درصد کاهش در وام‌دهی به نفت و گاز داشت و فعالیت ولز فارگو در صنعت انرژی ۱۷ درصد کمتر شد.
همه بانک‌هایی که در تحلیل بلومبرگ بررسی شدند، اخیراً از «اتحاد بانکی خالص-صفر» و سایر نهادهای مشابه که با هدف گنجاندن گذار انرژی در استراتژی‌های شرکتی ایجاد شده بودند، خارج شدند. مدتی بانک‌های بزرگ کاملاً همراه بودند، اما سپس واکنش‌های منفی از سوی دولت‌های ایالتی آمریکا آغاز شد که با «رفتار گزینشی» بانک‌ها نسبت به برخی صنایع مخالف بودند و آن را تبعیض می‌خواندند.
علاوه بر این، این اتحادهای خالص-صفر شروع به اعمال الزامات گزارش‌دهی و انتخاب سرمایه‌گذاری بر بانک‌ها کردند که بانک‌ها می‌گفتند با فعالیت اصلی‌شان یعنی کسب سود برای مشتریانشان تداخل دارد. واکنش منفی آن‌قدر شدید بود که اتحاد بانکی خالص-صفر اوایل امسال امتیاز مهمی داد: حذف الزام هماهنگی با هدف ۱.۵ درجه گرمایش، برای دادن «انعطاف‌پذیری» بیشتر به اعضا. با این حال، این تغییر کمکی نکرد و در هفته‌های اخیر سه بانک بزرگ اروپایی دیگر هم از گروه خارج شدند.
با این وجود، به گفته بلومبرگ، این خروج به معنای کنار گذاشتن برنامه‌های گذار به خالص-صفر از سوی بانک‌ها نیست. آن‌ها فقط کمتر در این باره صحبت می‌کنند، چون اصطلاح ESG آن‌قدر حساس شده که بعضی شرکت‌ها از به کار بردنش خودداری می‌کنند. بانک‌ها حتی می‌گویند برنامه‌های خالص-صفرشان همچنان برقرار و بدون تغییر است—اما چرا جای خالی یارانه‌های دولتی برای پروژه‌های بادی و خورشیدی که با لایحه بودجه ترامپ ضربه خوردند را پر نمی‌کنند؟ پاسخ کوتاه این است که این کار پرریسک است.
نشریه فایننشال تایمز در ژوئن گزارش داد که شرکت‌های سرمایه‌گذاری خصوصی برای تأمین مالی کسب‌وکارهای بادی و خورشیدی در حال ورود هستند، البته با شرایط گران و محدودکننده، که برای این نوع سرمایه‌گذاران معمول است. در این گزارش از آپولو، KKR، بلک‌استون و بروکفیلد به عنوان ناجیان جدید گذار انرژی یاد شد، اما اسمی از ورود بانک‌های بزرگ وال‌استریت به این مسیر نیامد.
پس، علت کاهش وام‌دهی به فعالان نفت و گاز چیست؟ شاید قیمت‌های پایین‌تر نفت بی‌تأثیر نبوده باشد، چون شرکت‌ها برنامه‌های سرمایه‌گذاری‌شان را بازبینی کردند. طبق اعلام جی‌پی مورگان، ممکن است امسال نخستین سال از ۲۰۲۰ باشد که سرمایه‌گذاری بالادستی در نفت و گاز کاهش پیدا کند.
این بانک با استناد به داده‌های ۱۴۵ شرکت عمومی در گزارش‌های درآمد سه‌ماهه نخست ۲۰۲۵، و برآورد هزینه شرکت‌های خصوصی، اعلام کرد: «ما کاهش ۱.۱ درصدی (۵.۹ میلیارد دلار) در هزینه جهانی توسعه بالادستی نفت و گاز را برآورد می‌کنیم که آن را به ۵۴۳ میلیارد دلار می‌رساند—نخستین کاهش سالانه از ۲۰۲۰.»
دلیل این وضعیت چندان سخت‌فهم نیست. «عدم قطعیت» به واژه کلیدی سال در صنعت انرژی تبدیل شده و نه فقط این صنعت. جنگ‌های تعرفه‌ای، جنگ‌های واقعی، تغییرات ناگهانی اولویت‌های دولت فدرال آمریکا—همه این‌ها باعث احتیاط بیشتر در بخش نفت و گاز شده و طبیعتاً می‌تواند به کاهش سرمایه‌گذاری و در نتیجه کاهش تقاضا برای تأمین مالی بانکی منجر شود.
با این حال، سرمایه‌گذاری در نفت و گاز ضروری است. حتی آژانس بین‌المللی انرژی که چهار سال پیش گفته بود می‌توان سرمایه‌گذاری در نفت و گاز را تا پایان سال متوقف کرد، امسال در کنفرانس CERAWeek در ماه مارس ۱۸۰ درجه تغییر موضع داد و گفت: «به سرمایه‌گذاری نیاز خواهد بود، به‌ویژه برای جبران افت تولید در میادین موجود.»
اوپک سال‌هاست در مورد ناکافی بودن سرمایه‌گذاری در عرضه جدید هشدار می‌دهد، اما تحلیلگران این هشدارها را نادیده گرفته و بارها پیش‌بینی مازاد عرضه کرده‌اند—به دلیل کاهش تقاضا ناشی از فروش خودروهای برقی چین—تا این‌که داده‌های واقعی عرضه و تقاضا نشان داد بازار نفت در تنگناست و نه مازاد عرضه.
بنابراین، کاهش تأمین مالی پروژه‌های نفت و گاز ممکن است بازتابی از احتیاط فعالان صنعت در فضای سیاسی جدید باشد. این می‌تواند واکنشی طبیعی به شرایط قیمتی ضعیف‌تر باشد، که معمولاً هزینه‌کرد برای عرضه بیشتر را کاهش می‌دهد. اما آنچه نیست، گذار از نفت و گاز به باد و خورشید است.
منبع: Oilprice