پایگاه خبری فولاد ایران- دولت ترامپ تلاش می‌کند جان تازه‌ای به صنعت رو به افول زغال‌سنگ کشور بدهد، اما نیروهای بزرگ‌تر بازار نشان می‌دهند که آلاینده‌ترین سوخت فسیلی به احتمال زیاد به روند نزولی خود ادامه خواهد داد. اگرچه رئیس‌جمهور وقت یک فرمان اجرایی با هدف «احیای صنعت زیبای زغال‌سنگ پاک آمریکا» امضا کرده است، اما هیچ نیروگاه زغال‌سنگ جدیدی در دست ساخت نیست، چرا که شرکت‌های خدمات برق همچنان ساخت نیروگاه‌های تجدیدپذیر، باتری، گاز و هسته‌ای را به دلیل هزینه و بازده بالاتر، بر ظرفیت جدید زغال‌سنگ ترجیح می‌دهند.
واقعیت این است که صنعت داخلی زغال‌سنگ در حال کهنه شدن و افول است. خبرگزاری اویل پرایس گزارش می‌دهد: «در این قرن، شش برابر نیروگاه‌های زغال‌سنگ بیشتری تعطیل شده‌اند تا ساخته شوند، که ابعاد چالش پیش‌روی حتی سرسخت‌ترین طرفداران زغال‌سنگ را نشان می‌دهد.» کارشناسان معتقدند صنعت زغال‌سنگ آمریکا حدود دو دهه پیش به اوج خود رسید، زیرا کاهش قیمت گاز طبیعی و انرژی خورشیدی این صنعت را از دور خارج کرد.
با این حال، برخی از فعالان صنعت انرژی بر این باورند که ممکن است برای نیروگاه‌های زغال‌سنگ بازنشسته، حیاتی تازه در راه باشد. این حیات تازه اما به احیای سوخت‌های فسیلی کمکی نخواهد کرد، بلکه به گذار آهسته اما ادامه‌دار به سمت انرژی پاک مربوط می‌شود. یک تیم تحقیقاتی در دانشگاه استنفورد روی ایده تبدیل نیروگاه‌های زغال‌سنگ بازنشسته به مراکز ذخیره‌سازی انرژی کار می‌کند، با استفاده از توربین‌ها و ژنراتورهای موجود این نیروگاه‌ها.
این طرح شامل ذخیره انرژی گرمایی در توده‌های بزرگ خاک، در کنار زیرساخت‌های باقیمانده نیروگاه‌های زغال‌سنگ است. مجله New Scientist می‌نویسد: «بیشتر خاک‌ها شامل مواد مقاوم در برابر حرارت، مانند سیلیکون‌دی‌اکسید و آلومینیوم‌اکسید هستند.» بخاری‌های صنعتی درون این توده‌های عایق‌شده خاک می‌توانند دمای حدود ۶۰۰ درجه سانتی‌گراد (۱۱۱۲ درجه فارنهایت) را حفظ کنند. وقتی منابع انرژی تجدیدپذیر برق مازاد تولید می‌کنند، این انرژی اضافه به صورت گرما ذخیره می‌شود و در زمان نیاز، گرما به بخار تبدیل شده و با چرخاندن توربین، برق تولید می‌کند.
شاید ایده «یک توده خاک» برای ذخیره انرژی ساده به نظر برسد، اما این فناوری در عمل سابقه دارد. در فنلاند، دو نمونه مشابه – البته با ماسه به جای خاک – هم‌اکنون فعال‌اند و در سرمای زمستان، انرژی و گرما برای کل شهرها فراهم می‌کنند.
مزیت دیگر این است که بازاستفاده از نیروگاه‌های زغال‌سنگ تعطیل‌شده به عنوان مراکز ذخیره‌سازی انرژی، می‌تواند شغل و درآمد مالیاتی موردنیاز مناطق زغال‌سنگ‌خیز را فراهم کند و به «گذار عادلانه» کمک کند؛ گذاری که در آن اقتصادهای وابسته به سوخت‌های فسیلی به حال خود رها نشوند.
اگر چنین پروژه‌هایی با دقت و با در نظر گرفتن گذار عادلانه طراحی شوند، می‌توانند فراتر از یک راه‌حل موقتی عمل کرده و واقعاً ناجی این مناطق باشند. بازار ذخیره‌سازی انرژی در سال ۲۰۲۲ ارزشی معادل ۱۹۸.۸ میلیارد دلار داشت و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۲ به ۳۲۹.۱ میلیارد دلار برسد، با نرخ رشد سالانه ۵.۲ درصد.
با کمک به هم‌ترازی عرضه و تقاضای انرژی – به ویژه با افزایش سهم منابع متغیر انرژی – ذخیره‌سازی انرژی برای امنیت انرژی و سودآوری صنعت حیاتی است. به دلیل نقش مرکزی آن در کربن‌زدایی شبکه‌های برق، ذخیره‌سازی انرژی در حال تبدیل شدن به «تجارت تریلیون دلاری بعدی انرژی پاک» است. همه این‌ها بدان معناست که استفاده از نیروگاه‌های بیکار، در حالی که از زیرساخت موجود بهره می‌بریم و مواد اولیه آن هم عملاً رایگان است، راه‌حلی بدیهی و منطقی خواهد بود.
منبع: Oilprice