پایگاه خبری فولاد ایران- طبق پژوهشها و تحلیلهای شرکت Rystad Energy، خاورمیانه در مسیری قرار دارد تا در سال ۲۰۲۵ به دومین تولیدکننده بزرگ گاز در جهان تبدیل شود؛ جایگاهی که تنها پس از آمریکای شمالی قرار میگیرد. تولید گاز در خاورمیانه از سال ۲۰۲۰ تاکنون حدود ۱۵٪ رشد داشته است و این رشد آینده، نشاندهنده عزم جدی تولیدکنندگان منطقه برای بهرهبرداری اقتصادی از ذخایر گاز و توسعه ظرفیت صادرات بهمنظور پاسخ به تقاضای جهانی است.
به گزارش اویل پرایس، در حال حاضر، این منطقه حدود ۷۰ میلیارد فوت مکعب گاز در روز (Bcfd) تولید میکند؛ رقمی که پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۰ حدود ۳۰٪ و تا ۲۰۳۵ حدود ۳۴٪ افزایش یابد؛ عمدتاً بهدلیل پیشرفتهای قابلتوجه در عربستان سعودی، ایران، قطر، عمان و امارات متحده عربی. تا سال ۲۰۳۰، منطقه خاورمیانه ۲۰ میلیارد فوت مکعب گاز دیگر به ظرفیت خود اضافه خواهد کرد که معادل نیمی از کل تقاضای فعلی گاز اروپا است. این چشمانداز بر پایه حفظ قیمت نفت برنت در سطح ۷۰ دلار به ازای هر بشکه و قیمت گاز شاخصگذاریشده با نفت در محدوده ۷ تا ۹ دلار به ازای هر میلیون واحد حرارتی بریتانیایی (MMBtu) است. اگر قیمت گاز به کمتر از ۶ دلار برسد، ممکن است پروژههای جدید به تعویق بیفتند و رشد حجمی مورد انتظار تا سال ۲۰۳۰ از ۳۰٪ به ۲۰٪ یا کمتر کاهش یابد؛ بسته به شدت و مدت کاهش قیمت.
برای بهرهبرداری کامل از این رشد، منطقه در حال آمادهسازی برای افزایش قابلتوجه صادرات گاز است. تا سال ۲۰۳۰، حدود ۱۰ میلیارد فوت مکعب گاز اضافی برای صادرات در دسترس خواهد بود و خاورمیانه را به تأمینکننده اصلی انرژی برای اروپا – که در تلاش برای کاهش وابستگی به انرژی روسیه است – و بازارهای در حال رشد آسیا تبدیل میکند. این توسعه با افزایش سالانه ۶ درصدی تولید پشتیبانی میشود و انتظار میرود تولید کل منطقه تا پایان دهه به ۹۰ میلیارد فوت مکعب در روز برسد.
حدود نیمی از این ۲۰ Bcfd گاز جدید برای پاسخ به افزایش تقاضای داخلی، بهویژه در بخش صنعت، استفاده خواهد شد و باقیمانده به صادرات اختصاص مییابد. با امضای قراردادهای بلندمدت گازی و افزایش حجم صادرات، خاورمیانه در مسیر تبدیل شدن به یک قطب کلیدی انرژی برای کشورهایی است که بهدنبال منابع پایدار و قابلاعتماد گاز طبیعی هستند.
تا سال ۲۰۲۸، انتظار میرود منطقه خاورمیانه ۶۰ Mtpa ظرفیت جدید اضافه کند که بخش قابل توجهی از افزایش جهانی ۱۵۰ Mtpa پیشبینیشده توسط Rystad Energy را تشکیل میدهد. قطر با افزودن ۴۸ Mtpa از طریق پروژههای «میدان شمالی شرقی» و «میدان شمالی جنوبی» در صدر این توسعه قرار دارد. امارات نیز ۱۰ Mtpa از پروژه LNG الرویس اضافه خواهد کرد و شرکت توتال انرژی، پروژه Marsa LNG را با ظرفیت ۱ Mtpa در عمان توسعه میدهد. پیشبینی میشود این پروژهها بیش از ۵۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری جذب کنند و نشاندهنده تلاش راهبردی منطقه برای تقویت جایگاه خود در بازار جهانی LNG باشند.
در حال حاضر، ایران با حدود ۲۵ Bcfd پیشتاز تولید گاز در خاورمیانه است، و پس از آن قطر با ۱۶ Bcfd و عربستان سعودی با ۸ Bcfd قرار دارند. تولید گاز ایران که در سالهای گذشته بهدلیل تحریمهای غربی راکد مانده بود، انتظار میرود تا پایان دهه تنها ۶٪ افزایش یابد و به حدود ۲۶ Bcfd برسد. بخش عمده این تولید از میدان قدیمی پارس جنوبی خواهد بود که اخیراً در جریان درگیری ایران و اسرائیل و پس از حمله هوایی اسرائیل، بخشی از آن تعطیل شد. در مقابل، قطر در مسیر رشد چشمگیر قرار دارد و تولیدش انتظار میرود تا حدود ۵۰٪ افزایش یافته و به ۲۴ Bcfd برسد؛ عمدتاً بهواسطه توسعه میدان عظیم شمالی.
علاوه بر این دو کشور بزرگ تولیدکننده گاز، انتظار میرود امارات و عربستان هرکدام ۳ Bcfd به تولید خود اضافه کنند، در حالی که تولید اسرائیل نیز با مراحل بعدی توسعه میادین لویاتان و تمر، ۱.۵ Bcfd افزایش خواهد یافت. اگرچه پیشبینی میشود ایران تا پایان دهه همچنان بزرگترین تولیدکننده گاز خاورمیانه باشد، انتظار میرود قطر در اوایل دهه ۲۰۳۰ از آن پیشی بگیرد.
امارات و قطر در حال انجام طرحهای گسترش ظرفیت عمدهای هستند که نقش خاورمیانه را بهعنوان یک قدرت آینده در تجارت جهانی LNG تثبیت میکند. حجم جدید LNG تولیدشده در قطر و امارات عمدتاً برای خریداران آسیایی و اروپایی در نظر گرفته شده است و قراردادها نشاندهنده تمایل قوی به بازارهای آسیایی هستند. قابل توجه است که توافقنامههای فروش و خرید (SPA) بهشدت افزایش یافتهاند و بین سالهای ۲۰۲۷ تا ۲۰۳۰ به حدود ۲۱ Mtpa رسیدهاند، و شرکتهای نفتی ملی چین و غولهای جهانی انرژی، بهعنوان خریداران اصلی ظاهر شدهاند.
منبع: Oilprice