پایگاه خبری فولاد ایران- با عقبنشینی آمریکا از نقش سنتی خود بهعنوان حافظ اصلی تجارت آزاد و همکاری چندجانبه پس از جنگ جهانی دوم، بهویژه در دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ، چین تلاش کرده تا خود را بهعنوان پیشرو در همکاری اقتصادی جهانی معرفی کند. طرحهایی مانند «کمربند و جاده»، «شراکت جامع اقتصادی منطقهای (RCEP)» و «نمایشگاه بینالمللی واردات چین» نمادی از این جاهطلبی است.
اما پرسش اصلی این است که آیا تعهد چین به تجارت آزاد واقعی است یا صرفاً شعار و سیاستی راهبردی؟
به گزارش ژاپن تایمز، با بازگشت ترامپ، شک و تردیدها افزایش یافته، زیرا دولت او سیاستهای حمایتی و تعرفههای سنگینی را علیه متحدان و رقبا اعمال کرده و عملاً از نظام تجارت آزاد جهانی فاصله گرفته است. در این خلا، چین فرصت را غنیمت شمرده، اما منتقدان معتقدند هنوز رهبری واقعی و اصلاحات جدی در این زمینه نشان نداده است.
چین در سخنرانیها بر باز بودن اقتصاد جهانی تاکید دارد، اما در عمل شرکتهای خارجی با محدودیتها، مشکلات حقوق مالکیت فکری و ترجیح دادن شرکتهای دولتی مواجهاند. این موارد با اصول تجارت آزاد و رقابت سالم در تضاد است.
همچنین شرکای تجاری چین نسبت به شفافیت و متقابل بودن توافقات ابراز نگرانی دارند. بهعنوان مثال، RCEP قواعد سختگیرانهای درباره حقوق کار، محیط زیست و یارانههای دولتی ندارد که این موارد از نقدهای بینالمللی به چین است.
روایت چین بهعنوان مدافع تجارت آزاد بیشتر در جهت موقعیتیابی ژئوپلتیکی است تا اصلاحات واقعی. این تصویرسازی، چین را بهعنوان نیروی ثباتبخش در برابر سیاستهای انزواگرایانه آمریکا معرفی کرده و نفوذش را به ویژه در کشورهای در حال توسعه افزایش میدهد. ولی بدون اصلاحات داخلی مانند دسترسی بازار، شفافیت قانونی و رقابت عادلانه، سخنان چین با واقعیت سازگار نیست.
چین بهدنبال نقش رهبری در تجارت آزاد است اما تا زمانی که تعهد ملموس به شفافیت، قواعد بازی عادلانه و متقابل بودن نشان ندهد، نمیتواند این نقش را بهطور کامل ایفا کند. جهان همچنان به این ادعاها با دیده شک نگاه خواهد کرد.
منبع: Japan Times