پایگاه خبری فولاد ایران- بازار جهانی نفت در وضعیت پیچیده‌ای از نوسانات و عدم اطمینان قرار دارد. به گزارش اویل پرایس، عوامل مختلفی مانند آب‌وهوای شدید، اختلالات زنجیره تأمین، کاهش ظرفیت پالایشی و تنش‌های ژئوپلیتیکی باعث شده‌اند که شاخص‌های سنتی مانند قیمت نفت خام یا شکاف قیمتی گازوئیل دیگر به تنهایی نشانگر دقیقی از وضعیت بازار نباشند.
سرمای شدید زمستان در اروپا و آمریکا باعث افزایش غیرمنتظره تقاضا برای سوخت گرمایشی و آشفتگی در قیمت‌ها شد که شاخص‌هایی مانند "شکاف گازوئیل" را منحرف کرد.
بازار همچنان در وضعیت "بک‌واردیشن" (Backwardation) است، یعنی قیمت‌های آتی پایین‌تر از قیمت‌های کنونی‌اند، که نشانگر نبود انگیزه برای ذخیره‌سازی نفت و وجود تنگنا در عرضه فیزیکی است.
مسئله دیگر حاشیه بالای سود پالایشگاه‌ها است. وجود نگرانی‌های اقتصادی، حاشیه سود پالایشگاه‌ها قوی باقی مانده‌اند، به‌ویژه برای نفت کوره پرگوگرد و نفتا.
کاهش ظرفیت پالایش در غرب نیز از نکات قابل توجه دیگر در این زمینه است. پالایشگاه‌هایی در اروپا و آمریکا در حال تعطیلی هستند (مانند پالایشگاه LyondellBasell در هیوستون)، و این می‌تواند به کاهش عرضه فرآورده‌ها منجر شود، به‌ویژه اگر ذخایر کاهش یابند.
پالایشگاه Dangote در نیجریه ظرفیت بالایی ایجاد کرده، اما تمرکز ظرفیت‌های جدید در چین و هند بیشتر بر مواد پتروشیمی است، نه بر گازوئیل و بنزین.
کند شدن رشد تقاضا در چین و صعود هند نیز حائز اهمیت است. واردات نفت چین در سال ۲۰۲۴ کاهش یافته که به افت قیمت‌ها کمک کرده. در مقابل، هند به‌عنوان بازیگر جدید در بازار پالایش در حال رشد است.
بین داده‌های رسمی عرضه/تقاضا و شرایط واقعی بازار فاصله وجود دارد. ساختار قیمتی بازار (مثلاً اختلاف قیمت‌های آتی و نقدی) شاخص بهتری از تنگی واقعی عرضه است.
اگر آمریکا صادرات نفت ایران و ونزوئلا را بیشتر محدود کند، این می‌تواند به جهش قیمت نفت منجر شود. همچنین، بازگشت تنش‌ها در دریای سرخ می‌تواند مسیرهای عرضه به اروپا را دوباره مختل کند.
درکل، گرچه قیمت نفت خام در ظاهر روند نزولی داشته، ولی عوامل ساختاری مانند کاهش ظرفیت پالایش، نبود ذخایر کافی و تداوم تقاضا، نشان می‌دهد که بازار جهانی نفت از آنچه به نظر می‌رسد تنگ‌تر و پرریسک‌تر است. تحلیل‌گران باید بیشتر از قبل به شاخص‌های فیزیکی و شرایط واقعی زنجیره تأمین توجه کنند، نه فقط به قیمت‌های سطحی.
منبع: Oilprice