پایگاه خبری فولاد ایران - ساکنان بارسلونا با تفنگ‌های آب‌پاش به خیابان آمده‌اند تا اعتراض خود را علیه گردشگران نشان دهند؛ مشابه این اعتراضات در اسپانیا، ایتالیا و پرتغال نیز رخ داده است. بسیاری از مقاصد گردشگری در جهان برای مدیریت سیل فزاینده گردشگران، اقداماتی از جمله تعیین ورودی، بستن مسیرهای دیدنی یا اعمال محدودیت‌های شدید را به اجرا گذاشته‌اند.
اما به گزارش مجمع جهانی اقتصاد، با وجود این تنش‌ها میان گردشگران و ساکنان محلی و تهدیدهایی مانند اختلالات جهانی و فشار بر منابع طبیعی، پیش‌بینی می‌شود که سهم صنعت سفر و گردشگری از تولید ناخالص داخلی جهان تا سال ۲۰۳۴ به ۱۶ تریلیون دلار برسد. این صنعت نه‌تنها از کسب‌وکارها و جوامع پشتیبانی می‌کند، بلکه نقشی حیاتی در بازار کار دارد؛ به‌طوری‌که در سال ۲۰۲۴ حدود از هر ۱۰ شغل، یک شغل به گردشگری مربوط می‌شود.
در حالی که برخی مناطق با ازدحام روبرو هستند، بسیاری از دیگر مقاصد هنوز کمتر بازدید می‌شوند و می‌توانند از افزایش گردشگری، به‌ویژه اگر هم‌راستا با اهداف توسعه پایدار و محلی باشد، بهره‌مند شوند.
فرصت اصلی، نه در مهار رشد، بلکه در مدیریت هوشمند، توزیع بهتر و استراتژی‌های فراگیرتر است که منافع گردشگری را به‌طور عادلانه‌تری تقسیم کند.
زمانی که گردشگری به‌درستی مدیریت نشود، می‌تواند پایداری بلندمدت یک مقصد را با فشار بر منابع طبیعی، زیرساخت‌ها و جوامع تهدید کند. اما اگر رشد گردشگری به‌عنوان «مسأله اصلی» تلقی شود، ممکن است هدف واقعی را از دست بدهیم.
کارشناسان می‌گویند گردشگری تنها زمانی پایدار خواهد بود که با درنظرگرفتن نیازهای هر دو طرف — گردشگران و جوامع محلی — توسعه یابد و مدیریت شود.
موضوع، محدود کردن سفر نیست؛ بلکه شکل دادن آن به گونه‌ای است که به نفع همه باشد.
با افزایش نسبت گردشگر به ساکن، این چالش‌ها به‌ویژه در مقاصدی که گردشگری در آن متمرکز است، حادتر خواهد شد.
راه‌حل‌ها نه در کاهش تقاضا، بلکه در توزیع مجدد جریان‌های گردشگری، متنوع‌سازی تجربه‌ها و گسترش مقاصد کمتر بازدیدشده نهفته است. اگر به‌درستی انجام شود، گردشگری می‌تواند محرک قدرتمندی برای توسعه محلی، سرمایه‌گذاری و تبادل فرهنگی باشد — به شرطی که با اهداف پایداری و نیازهای جامعه همسو باشد.
این گزارش نمونه‌هایی از موفقیت کشورها و مناطق در این زمینه را نشان می‌دهد.
رواندا که پس از سال‌ها جنگ داخلی، حدود ۲۰ سال پیش گردشگری را به‌عنوان یک ستون کلیدی توسعه اقتصادی شناسایی کرد، امروز حدود ۱۰٪ از تولید ناخالص داخلی‌اش را از این بخش تأمین می‌کند.
گردشگری طبیعت‌محور، از جمله پارک ملی آتشفشان‌ها و گردشگری دیدار از گوریل‌ها در قلب برنامه قرار دارد. اما با توجه به محدودیت ظرفیت این فعالیت‌ها، رواندا گزینه‌های دیگر را نیز بررسی کرده است.
در سال ۲۰۱۴، این کشور استراتژی گردشگری MICE )مخفف جلسات، تشویقی، کنفرانس‌ها و نمایشگاه‌ها( را آغاز کرد، زیرا تحلیل‌ها نشان می‌داد که رواندا می‌تواند مقصدی موفق در این حوزه باشد.
امروزه، رواندا به یکی از مقاصد برجسته آفریقایی برای رویدادهای سبک زندگی و کنسرت‌ها تبدیل شده است. طبق گزارش سالانه ۲۰۲۴ هیئت توسعه رواندا، بخش MICE در این کشور ۸۴.۸ میلیون دلار درآمد از میزبانی ۱۱۵ رویداد سطح بالا با بیش از ۵۲,۰۰۰ شرکت‌کننده داشته است.
در مکزیک، گردشگری نقشی حیاتی در اقتصاد دارد و ۸.۵٪ از GDP را تشکیل می‌دهد و میلیون‌ها نفر را شاغل کرده است. با این حال، به گفته‌ی سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD)، این صنعت در تحقق پتانسیل رشد فراگیر و پایدار در کشور، تا حد زیادی شکست خورده است.
نمونه آن در Barrancas del Cobre بود؛ مقصدی برای تماشای دره‌های عظیم که گردشگران زیادی را جذب می‌کرد، اما مردم بومی راراموری در گردشگری این منطقه هیچ نقش معناداری نداشتند.
امروزه اما شرایط تغییر کرده است. پروژه «تجربیات راراموری» (Experiencias Rarámuri) با ارائه فعالیت‌هایی چون ماجراجویی‌های طبیعت‌محور و کارگاه‌های فرهنگی، به جذب گردشگران و اشتغال‌زایی برای بیش از ۱۰۰ خانواده بومی منجر شده است.
این ابتکار حاصل همکاری میان کارآفرینان، شرکای تجاری و مقامات منطقه‌ای است و درآمد آن در حوزه‌هایی چون آموزش و سلامت مجدداً سرمایه‌گذاری می‌شود.
در سن‌دیگو، جایی که گردشگری سالانه بیش از ۱۴.۳ میلیارد دلار درآمد دارد، برنامه‌ای به نام Tourism Accelerator برای حمایت از ۱۰ کسب‌وکار محلی با تنوع فرهنگی هر سال برگزار می‌شود. این برنامه آموزش‌هایی در حوزه بازاریابی، روابط عمومی و شبکه‌سازی ارائه می‌دهد.
در طی سه سال گذشته، ۳۰ کسب‌وکار از این برنامه بهره‌مند شده‌اند که بیشتر آن‌ها افزایش درآمد و اشتغال را گزارش داده‌اند.
به‌گفته‌ی گزارش مجمع جهانی اقتصاد، رشد چشمگیر پیش‌بینی‌شده برای گردشگری، با چالش‌های پیچیده همراه است، اما این رشد همچنین فرصتی برای شکوفایی و حل برخی از مهم‌ترین چالش‌های جهانی ما فراهم می‌آورد.
اگر به‌درستی مدیریت شود، گردشگری می‌تواند مسیری به سوی توسعه فراگیر، حفاظت محیط زیست، و تعامل بین‌فرهنگی باشد.
منبع: WEFORUM