پایگاه خبری فولاد ایران- قزاقستان، بزرگ‌ترین کشور محصور در خشکی جهان واقع در آسیای مرکزی، اهداف بلندپروازانه‌ای در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر دارد که شامل انرژی بادی، خورشیدی، آبی و هیدروژن سبز می‌شود. این اقدامات بخشی از تلاش‌های دولت برای گذار به سمت اقتصاد کم‌کربن و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی هستند.
به گزارش اویل پرایس، در حال حاضر، زغال‌سنگ منبع اصلی انرژی قزاقستان محسوب می‌شود و در سال ۲۰۱۹ حدود ۶۴.۷٪ از کل تولید برق و ۷۴٪ از تولید حرارتی این کشور را تأمین می‌کرد. اما دولت قزاقستان در پی جذب سرمایه‌گذاری خارجی بیشتر در دهه‌های آینده است تا ظرفیت انرژی‌های تجدیدپذیر را افزایش داده و وابستگی به زغال‌سنگ را کاهش دهد.
قزاقستان اهداف جاه‌طلبانه‌ای را برای تغییر ترکیب انرژی تا پایان دهه ترسیم کرده است:
• ۴۹٪ زغال‌سنگ
• ۲۱٪ گاز
• ۱۰٪ انرژی آبی
• ۸٪ انرژی هسته‌ای
• و سهم گسترده‌ای از منابع تجدیدپذیر
اما کارشناسان معتقدند که وابستگی به زغال‌سنگ به این سرعت کاهش نخواهد یافت و انتظار دارند تا سال ۲۰۲۸ همچنان حدود ۶۴.۹٪ از برق قزاقستان از زغال‌سنگ تأمین شود.
دولت قصد دارد با راه‌اندازی یک برنامه داخلی انرژی هسته‌ای و همچنین سرمایه‌گذاری قابل توجه عمومی و خصوصی در انرژی‌های تجدیدپذیر (غیرآبی) به این هدف برسد. در سال‌های اخیر، درهای بیشتری به روی سرمایه‌گذاری خارجی باز شده، اما ابهامات سرمایه‌گذاری و فضای پیچیده کسب‌وکار، مانعی بر سر راه تحقق این اهداف هستند.
با این حال، رئیس‌جمهور سابق نورسلطان نظربایف اعلام کرده که هدف قزاقستان، دستیابی به ۵۰٪ انرژی‌های تجدیدپذیر در ترکیب کل انرژی تا سال ۲۰۵۰ است.
قزاقستان دارای منابع فراوان انرژی تجدیدپذیر است. از سال ۲۰۱۸، وزارت انرژی این کشور یک نظام مزایده رقابتی برای پروژه‌های تجدیدپذیر راه‌اندازی کرده و به طور سالانه برنامه‌های پروژه‌ها را اعلام می‌کند.
در آوریل ۲۰۲4، قزاقستان با امارات متحده عربی توافق بزرگی برای ساخت یک نیروگاه بادی ۱ گیگاواتی امضا کرد که در منطقه ژامبیل ساخته خواهد شد و دارای ۳۰۰ مگاوات ظرفیت ذخیره‌سازی انرژی نیز خواهد بود. به گفته وزیر انرژی قزاقستان، ارلان اکنژنف، این پروژه باعث افزایش حدود ۳٪ی سهم انرژی تجدیدپذیر در ترکیب انرژی کشور خواهد شد.
این پروژه شامل دو نیروگاه ۵۰۰ مگاواتی است که در مجموع سالانه ۳.۴ میلیارد کیلووات‌ساعت برق تولید خواهند کرد. همچنین ۴۲۵ کیلومتر خط انتقال برق جدید ساخته خواهد شد. این طرح حدود ۱.۴ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری خارجی جذب می‌کند و ۱٬۰۰۰ شغل ساخت‌وساز و ۱۰۰ شغل دائمی ایجاد خواهد کرد.
در سال ۲۰۲۳، پروژه‌های خورشیدی و بادی حدود ۵٪ از برق کشور را تولید کردند. قزاقستان به دلیل وسعت جغرافیایی، بیشترین پتانسیل انرژی بادی خشکی را در آسیای مرکزی دارد؛ ظرفیتی معادل ۹۲۹ تراوات‌ساعت در سال—یعنی سه برابر نیاز برق کل منطقه.
قزاقستان همچنین در حال برنامه‌ریزی برای ایجاد کریدورهای سبز انرژی است که این کشور را به ازبکستان، آذربایجان، ترکیه و اتحادیه اروپا متصل می‌کند. این پروژه‌ها می‌توانند زمینه را برای اشتراک انرژی پایدار و کم‌هزینه در سطح منطقه فراهم سازند.
در کنار انرژی‌های تجدیدپذیر معمول، قزاقستان به هیدروژن سبز نیز علاقه‌مند است. بانک اروپایی بازسازی و توسعه پتانسیل بالای قزاقستان برای تولید انبوه هیدروژن سبز و آبی را تأیید کرده است. در سال ۲۰۲۴، وزارت انرژی این کشور سند توسعه صنعت هیدروژن تا سال ۲۰۴۰ را تصویب کرد و انتظار می‌رود ۵۰٪ از تولید این بخش به هیدروژن سبز اختصاص یابد.
با این حال، این صنعت هنوز در مراحل ابتدایی قرار دارد و برای رشد آن به سرمایه‌گذاری کلان و تخصص فنی نیاز است. اگر موفق عمل کند، قزاقستان می‌تواند به تأمین‌کننده اصلی هیدروژن سبز اروپا از طریق کریدور بین‌المللی حمل‌ونقل ترانس‌کاسپین تبدیل شود.
منبع: Oilprice