نابرده رنج

پایگاه خبری فولاد ایران - رئیس‌جمهور محترم کشورمان جناب آقای دکتر روحانی در مراسم آغاز رسمی سال تحصیلی دانشگاه‌ها در پاسخ به این پرسش که مشکل اصلی چیست، بیان کردند مشکل اصلی «یکی فشار تحریم است و دوم فشار روانی».

◽️ در این واقعیت تردید نیست که تحریم‌های خارجی مشکلات جدی در مسیر مبادلات بانکی، تجارت خارجی، صادرات نفت، جذب سرمایه خارجی و نظایر آن بوجود آورده‌ است. این واقعیت را نیز می‌توان پذیرفت که رقبای سیاسی دولت و رسانه‌های منتقد، در ایجاد بدبینی نسبت به دولت و تحمیل فشار روانی به کارگزاران دولتی مؤثر بوده‌اند. ولی نمی‌توان پذیرفت که مشکل اصلی، «یکی فشار تحریم است و دوم فشار روانی».

◽️ باید اذعان داشت بخش عمده‌ای از مشکلات امروز اقتصاد کشور محصول سیاست‌های خسارت‌بار و نادرست دولت‌های نهم و دهم و تداوم آن سیاست‌ها توسط دولت‌های یازدهم و دوازدهم است. بسیاری از خطاهای سیاست‌گذاری دولت نهم و دهم، نظیر توزیع غیرهدفمند یارانه‌ها، دستکاری قیمت در بازارها، تضعیف بنگاهداری خصوصی، اجتناب از اصلاحات اساسی در نظام بانکی، سیاست‌های نادرست تجاری، سرکوب نرخ ارز و نظایر آن عیناً توسط دولت‌های یازدهم و دوازدهم نیز ادامه یافته است. اگر چه در سال‌های نخست دولت یازدهم، سخن از اصلاحات اقتصادی به میان آمد ولی در عمل همان رویه‌های گذشته ادامه یافت.

◽️ به عنوان یک نمونه، شوک ارزی امروز و آشفتگی بازارها نتیجه سه سال تثبیت نرخ ارز برغم رشد بالای نقدینگی و مداخله بی‌جا در بازار ارز بود که چنین تلاطمی را بوجود آورده است. در این مورد بارها اقتصاددانان هشدار داده بودند. در مورد ضرورت اصلاح بودجه و سیاست‌های مالی نیز، سال‌ها است اقتصاددانان هشدار می‌دهند و راه‌حل‌های دقیق و عملیاتی ارائه می‌کنند. برغم آن، دولت همچنان اصرار به تثبیت قیمت‌های انرژی دارد. تا جاییکه اکنون یارانه‌های انرژی بخش عمده‌ای از توان مالی دولت را زمین‌گیر کرده است. نمونه هایی از این دست بسیار است.

◽️ دولت تدبیر و امید نیز همانند دولت قبل، ارز دولتی توزیع ‌می‌کند، یارانه انرژی می‌دهد، برای قیمت‌گذاری و دخالت در بازارها بخش‌نامه صادر می‌کند، برای تولیدکننده تعیین تکلیف می‌کند، موانع تجاری ایجاد می‌کند و بین بنگاه‌های ناکارا رانت توزیع می‌کند. دولت همچنان مدیرانی را بکار می‌گیرد که نتیجه عملکردشان امیدی به بهبود باقی نمی‌گذارد. 

◽️ دولت تدبیر و امید، آرامش بازارها در سه سال اول را، که ناشی از بهبود انتظارات و امید مردم به تغییر بود، به حساب عملکرد خود منظور کرده است. دولت، رشد اقتصادی سالهای 93 و 95 را که ناشی از فعال شدن ظرفیت‌های خالی اقتصاد بود، خروج از رکود و بازگشت اقتصاد به مسیر بلندمدت تصور کرد.

◽️ همین تصورات غیرواقعی باعث شد که دولت نسبت به ایجاد ظرفیت‌های جدید، اصلاحات اقتصادی، بکارگیری مدیران کاربلد، استفاده از نظرات اقتصاددانان و بهره‌گیری از تمام ظرفیت‌های کشور نیازی نبیند و همانگونه رفتار کند که دولت قبل رفتار کرده بود.

◽️ حال آیا می‌توان نابرده رنج، گنجی طلب نمود؟

چشم انداز اقتصاد ایران