پایگاه
خبری فولاد ایران - وحید حاجی پور |
... با اطلاع دقیق، تاکید می‌شود هنوز بسته‌های
جدی و دقیقی نه در وزارت نفت برای برون رفت از شرایط فعلی تدوین نشده و همه چیز به
راهکارهایی مربوط می‌شود که در حوزه کاری این وزارتخانه نیست لذا امروز ورود نهادهای
بالادستی در تدوین راهبردها و اجرای بدون نقص آن توسط وزارت نفت ضروری به نظر می‌رسد.
باید پذیرفت تفکر سنتی این وزارتخانه بدون هیچ انعطافی در قبال تحولات جهانی، منجر
به کاهش شدید صادرات نفت شده است. البته این وضعیت مختص این روزهای وزارت نفت نیست؛
مشکلی است کهنه و قدیمی که اوج آن در این روزها دیده می‌شود.
🔺 یک مثال ساده
شاید بتواند موضوع را روشن سازد؛ در معاملات نفت خام، شیوه مورد استفاده آن است که
از خریداران نفت خام ال سی مطالبه می‌شود که البته منطقی به نظر می‌رسد ولی گشایش ال
سی برای خریدار نفت ایران «هزینه زا» است؛ کشورهای تولید کننده نفت جهان بویژه در خاورمیانه
از روش اعتباری معروف به telegraphic transfer بهره می‌گیرند تا روابط نفتی خود را تسهیل
کنند به این شکل که خریدار، به صورت اعتباری محموله خود را دریافت و در موعد مشخص پول
محموله را پرداخت می‌کند. برخلاف تصور برخی مبنی بر ریسک یالای این روش، باید گفت معاملات
اعتباری تبدیل به یک امتیاز برای خریداران شده و فروشندگان با انعطاف پذیری در انجام
معامله با فروش اعتباری، هم هزینه‌های خریدار را کاهش می‌دهند و هم بازار خود را حفظ
کرده و سهم خود را افزایش می‌دهند. این روش از پشتوانه قانونی محکمی برخوردار است و
براحتی می‌توان از ابزارهای حقوقی برای اخذ پول محموله‌ها استفاده کرد.
🔺 مثال دیگری که
می‌توان به آن پرداخت خرید یا اجاره مخازن نفت در هاب‌های مصرف نفت است؛ امروزه بیشتر
شرکت‌های نفتی در مقاصد محموله‌های خود تاسیسات نفتی قابل توجهی را خریداری یا اجاره
کرده‌اند. کویت، عربستان، امارات و ... در گلوگاه‌های مصرف انرژی جهان، صاحب پالایشگاه‌ها،
بنادر وارداتی، خطوط لوله و مخازن هستند که متاسفانه وزارت نفت نسبت به آن بی توجه
بوده و همه تمرکز خود را بر توسعه ناوگان نفتکش خود گذاشته است.
🔺 البته محدودیت‌های
قانونی و مالی، نقش مهمی در عمیق‌تر شدن این نقیصه داشته اما نباید هم فراموش کرد که
اجاره مخازن دخیره سازی در رتردام در سال‌های نه چندان دور، موجب شد مشکل چندانی برای
فروش نفت ایران در روزهای اجرایی شدن تحریم داماتو به وجود نیاید. امروزه هم شرکت‌های
تولیدکننده نفت جهان و هم تریدرها، با خرید یا اجاره مخازن ذخیره سازی در کشورهای مصرف
کننده، بازار خود را تضمین کرده‌اند. تریدرها با خرید نفت از تولید کنندگان، محموله‌های
2.5 میلیون بشکه‌ای را در مخازن ذخیره کرده و به صورت خرده فروشی میان پالایشگاه‌های
کوچک توزیع می‌کنند به ویژه در چین که حجم مصرف پالایشگاه‌های کوچک، چهار میلیون بشکه
در روز است.
🔺 از دو سال پیش
بود که هشدارهای بسیاری به وزارت نفت داده شد مبنی بر امکان احیای تحریم نفتی؛ افرادی
که به برچسب «تفکرات استراتژیک» ملبس شده بودند، بی توجه به آینده و غرق در رویاهای
برجام، چنین احتمالی را محال خواندند در حالی که طی دو سال اخیر، براحتی می‌توانستند
زیرساخت‌های لازم را برای افزایش نفوذ خود در بازارها مهیا کنند. در جلسات چند ماهه
اخیر هم وقتی با انتقادات مواجه می‌شدند حرفی برای گفتن نداشتند. به جای ارائه برنامه
برای شرایط فعلی، به دنبال کسب مجوز برای نیروهای خود بودند تا در سه کمیته به فعالیت
بپردازند!
میز نفت