پایگاه خبری
فولاد ایران - هر زمان که شرایط ویژه‌ای در عرصه
اقتصاد پیش می‌آید، همه دنبال اقتصاددان ناجی می‌گردند که به فوریت راه‌حل‌هایی
ارائه دهد و با سرعت مسائل را خارج از چارچوب معمول حل کند. اکنون نیز پس از
تحولات نیمه دوم سال ۱۳۹۶ در عرصه
سیاسی- اجتماعی و نیز با رشد لجام‌گسیخته قیمت ارز و سکه در پایان سال قبل و سه‌ماهه
سال ۱۳۹۷، جست‌وجو برای یافتن ناجی آغاز شده است.
🔹[فرضا که
بهترین اقتصاددان‌های ایران جمع شدند]، اگر آنان سیاست‌هایی اعلام کنند و مقام
تصمیم‌گیر آنها را به سلیقه خود و به دلایل مختلف «فعلا» و «در این شرایط» نادیده
بگیرد، چه باید کرد؟
🔹هنگامه بحران، زمان
برگشت به اصول و قانون است. اکنون درست همان زمان پرداختن به اصلاحات اقتصادی
اساسی موردنیاز جامعه است. تدبیر اقتصاددان و مدیر سیاسی تصمیم‌گیر، در خارج از
حوزه علم قرار نمی‌گیرد بلکه درست در کانون مباحث این علم می‌نشیند. تدبیر آنان باید
این باشد که در این شرایط اولویت‌ها را درست انتخاب کنند؛ اولویت‌هایی در چارچوب
اصول علم اقتصاد، در حوزه قاعده‌ها و قوانین اقتصاد و نه خارج از آنها و در حلقه
استثناها. شرایط اضطراری قوانین اقتصاد را تغییر نمی‌دهد، بلکه ممکن است اولویت‌های
سیاست اقتصادی را تغییر دهد.
🔹از دل شرایط اضطراری
مسکن، اگر اقتصاد را نادیده بگیریم، «مسکن مهر» بیرون می‌زند. از دل شرایط اضطرار
ارز و سکه، اگر اقتصاد را نادیده بگیریم، یک‌بار دیگر تخریب بازار و «بگیروببندها»
بیرون می‌زند. از دل شرایط اضطرار برای کنترل تورم، اگر اقتصاد را نادیده بگیریم،
یک‌بار دیگر صدای «کنترل قیمت‌ها» و
دستگاه تعزیرات شنیده می‌شود. اقتصاد می‌گوید نظام چندنرخی نداشته باشید. هر
اقتصاددان ایرانی هم به دولت گفته که «نظام چندنرخی» پر از فساد و ناکارآمدی است.
حال اگر بهترین اقتصاددانان دنیا را هم به خط کنیم و بگوییم لطفاً به لحاظ شرایط
اجتماعی و امنیتی کشور، «نظام چندنرخی»ای طراحی کنید که فساد نداشته باشد، شدنی
نخواهد بود. هر اقتصاددانی می‌داند که بین حجم پول و سطح عمومی قیمت‌ها رابطه وجود
دارد. حال اگر بهترین اقتصاددان‌ها را هم در اختیار داشته باشیم و بگوییم به دلایل
اجتماعی- امنیتی می‌خواهیم به پرداخت سود موهوم به سپرده‌ها و افزایش دائمی حجم
پول ادامه دهیم، لطفاً کاری کنید که تورم تک‌رقمی حفظ شود، این کار ناشدنی است.
جمع‌بندی: 🔸بی‌شک اقتصاددانان
ایرانی طراز اولی در کشور و در خارج از کشور وجود دارند که می‌خواهند به حل مسائل
اقتصادی کشور و تسکین آلام مردم کمک کنند. به آنان اجازه دهیم به کشورشان کمک
کنند. به دنبال سراب راه‌حل‌های موقت کوتاه‌مدت من‌درآوردی در حوزه اقتصاد
نگردیم. از حیطه قانون و علم به بهانه مشکلات جاری فوری، خارج نشویم. این مدیران
سیاسی کارآمدند که سیاست‌های اقتصاددانان خوب را واقعیت می‌بخشند؛ مدیران سیاسی با
تدبیرند که می‌توانند صف اقتصاددانان را از شبه‌اقتصاددانان جدا کنند. شرایط جاری
اقتصاد بسیار دشوار است. راه‌حل‌ها سخت است و حداقل در میان‌مدت به جواب می‌رسند.
با شعار بی‌معنای «تسهیلات زودبازده» نظام اعتباری ضعیف بانک‌ها در هم ریخته شد.
نباید به امید راه‌حل‌های فوری، باقیمانده نظم اقتصادی کشور را بر هم زد.
حسین عبده‌تبریزی، اقتصاددان
شرق