هشدارکارشناسان نسبت به دومینوی ورشکستگی بانک ها در پی توزیع گسترده اوراق قرضه از سوی دولت

پایگاه خبری تحلیلی فولاد (ایفنا)- مهدیزاده- موسوی زاده-گمانه‌زنی‌ها، هشدارهای کارشناسان و فعالان اقتصادی چندی است که بر طبل ورشکستگی سیستم بانکی کشور می‌کوبد حتی ولی‌ا... سیف که بر مسند عالی‌ترین مقام بانکی کشور تکیه زده است نیز در لفافه می‌گوید: «حال نظام بانکی خوب نیست.»البته صریح‌تر از سیف گفته‌های محمدحسین ادیب، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان است عنوان کرده «۱۰بانک و موسسه مالی تا سال آینده ورشکست می‌شوند.»
اگرچه گفتن دو واژه «ورشکستی بانکی» بعد از سال‌ها برای کارشناسان اقتصادی حالا آسان‌تر از خوردن آب شده و در این رابطه از گفتن آن به رسانه‌ها واهمه‌ای ندارند اما پیامد این فرو‌ریختن دومینوی اقتصاد بانک محور کشور است.موضوعی که اصغر ابوالحسنی، رئیس کمیته پولی و بانکی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام از آن به عنوان «بیم تکرار بحران مالی ٢٠٠٨ آمریکا» یاد کرد و گفت: «در طبقه‌بندی مطالبات غیر‌جاری سهم مطالبات مشکوک‌‌الوصول و غیر‌قابل وصول که چراغ قرمزی برای بانک‌هاست به بیش‌از ۶٠ درصد رسید که این یک چالش بزرگ برای نظام بانکی است.»
﷯
تاثیر اوراق قرضه بر بحران بانکی
سرپرست اسبق وزارت اقتصاد در گفتگو با شهرآرا درباره چرایی بحران بانکی در ایران گفت: انتشار اوراق قرضه در سال‌های گذشته و سر رسید شدن آن‌ها از جمله عواملی است که به بحران مالی در بانک‌ها دامن زده است.دکتر صمصامی، با بیان اینکه بدهی دولت به بانک‌ها تا آخر آذر ماه به ١۴٨هزار میلیارد تومان رسیده بود، گفت: این رقم در سال‌٨٢، دو هزار و ٨٠٠میلیارد تومان بوده است. وی ادامه داد: به دلیل سر‌رسید شدن اوراق قرضه و ناتوانی دولت در پرداخت آن‌ها، بانک‌ها که این اوراق را تضمین کرده بودند، مبالغ اوراق را پرداخت و آن را به عنوان بدهی دولت محسوب کردند. در نتیجه این مسئله بدهی دولت به بخش بانکی افزایش چشمگیری یافته است.
این استاد اقتصاد تصریح کرد: دولت در سال‌٩۴، ١١هزار میلیارد اوراق قرضه فروخت. در امسال فروش ٢٧هزار میلیارد تومان اوراق قرضه را مصوب کرده است اما در یک اقدام بی‌سابقه می‌خواهد ٧٧هزار میلیارد تومان اوراق قرضه به فروش برساند. صمصامی خاطرنشان کرد: درصورتی‌که دولت این مقدار اوراق منتشر کند بانک‌ها مجبور هستند بخش زیادی از منابع خود را در سال‌های آینده برای دادن اصل و سود این اوراق اختصاص بدهند که نتیجه آن تضعیف بیشتر نظام بانکی کشورخواهد بود. وی ادامه داد: در واقع دولت با انتشار اوراق قرضه دارد فاتحه نظام بانکی کشور را می‌خواند.سرپرست اسبق وزارت اقتصاد با بیان اینکه بازار اوراق بدهی ربوی است، گفت: در‌حالی اوراق قرضه توسط دولت منتشر می‌شود که بازار بدهی کاملا ربوی بوده و از پیامدهای آن می‌توان به ربوی‌کردن بخش‌های مختلف اقتصادی کشور اشاره کرد.
﷯
معوقات بانکی همچنان رو‌به‌افزایش
وی معوقات بانکی را یکی دیگر از عوامل ایجاد بحران در نظام بانکی کشور عنوان کرده و گفت: هم‌اکنون اعلام می‌شود که میزان معوقات بانکی در کشور بین ٨٠تا ٩٠هزار میلیارد تومان است این در حالی است که رقم واقعی معوقات بانکی کشور ٢۵٠هزار میلیارد تومان است.صمصامی درباره تفاوت رقم اعلام شده با رقمی که او ارائه می‌دهد، گفت: در واقع ۵٠درصد از وام‌هایی که امسال داده شده نه تزریق نقدینگی جدید؛ بلکه استمهال وام‌های گذشته بوده است؛ از‌این‌رو اگر وام‌هایی را که صرف استمهال معوقات گذشته شده‌اند، روی رقم‌های اعلامی اضافه کنیم‌، متوجه می‌شویم که میزان معوقات بانکی به مراتب بیشتر از رقم اعلامی است. وی گفت: در ١٠‌ماه اول امسال ۴٢٠هزار میلیارد تومان وام داده شده که حداقل ۵٠درصد این رقم استمهال وام‌های گذشته بوده است.این استاد اقتصاد درباره تاثیر بحران بانکی بر سایر بخش‌های اقتصاد گفت: اگر این مسئله تداوم پیدا کند سایر بازارها نیز متزلزل شده و سرمایه‌گذاری در همه حوزه‌ها قفل می‌شود. از‌این‌رو نرخ سرمایه‌گذاری در کشور به شدت کاهش می‌یابد.
﷯
تکرار آسیب‌های سیستم مالی غربی
اما روح‌ا... ایزدخواه تکرار بحران آمریکا در سیستم بانکی کشور را به واسطه الگوگیری نظام بانکی کشور از سیستم‌های مالی غربی و انگلیسی و ورشکستگی بانک‌ها دور از انتظار ندانست.
این کارشناس اقتصادی با توضیحاتی ورشکستگی بانک‌ها را این‌گونه ریشه‌یابی کرد: عنوان می‌شود که معوقات بانکی یکی از دلایل ورشکستگی سیستم بانکی کشور است در‌حالی‌که اگر دقیق نگاه کنیم کاهش سودهای سوداگری‌ها و دلالی‌های بانک‌ها در شرایط رکود اقتصادی همان عاملی است که بانک‌ها را به مرز سقوط و ورشکستگی کشانده است.ایزدخواه در ادامه با اشاره به نسبت واحدهای راکد تولیدی با وام‌های دریافت شده، اظهار کرد: نسبت واحدهای راکد به وام‌های دریافت شده یک نسبت مستقیم دارد و در این رابطه هر زمان تسهیلات گرفته شده از بانک‌ها بیشتر شده باشد، تعداد واحدهای راکد نیز بیشتر شده است. به عبارت دیگر وام‌های بانکی تولید را به جای توانمندسازی زمین‌گیر کرده‌اند.
﷯
١١٠‌هزار میلیارد تومان مطالبه و دومینوی خانوادگی
وی در ادامه به زنجیره و دومینوی ورشکستگی بانک‌ها به نظامات اقتصادی کشور نیز اشاره کرد و یادآور شد: بی‌شک اگر بانک‌ها ورشکست شوند نهادهای اقتصادی وابسته به آنان نیز ورشکسته می‌شوند و این ورشکستگی زنجیره‌وار ادامه خواهد یافت که این همان آغاز بحران اقتصادی با منشأ ورشکستگی سیستم بانکی است.وی افزود: همچنین ١٠٠‌درصد بنگاه‌های راکد تولیدی وام‌دار بانک‌ها هستند و این به معنای آن است که با سقوط نظام بانکی همه اقتصاد متکی با خود را به ورطه سقوط می‌کشاند.وی با بیان اینکه اگر جلوی بحران بانکی گرفته نشود،این مسئله به سایر حوزه ها سرایت می کند،گفت: بحران بانکی در کشورهای دیگر به بحران های اجتماعی مانند افزایش بی خانه مان ها و ازدحام جمعیت برای اخذ پول از بانک ها و نوبت بندی مرد م برای دادن پول و تورم فزاینده منجر شده است.وی گفت: همچنین بحران بانکی در این کشور ها سبب شد تا سایر بازارها مانند مسکن و صنعت نیز دچار بحران شوند به طوری که برخی از صنایع ورشکست شده و بازده سرمایه گذاری در مسکن پایین آمد.
شایان ذکراست،در شرایطی که بانک‌ها با مشکلات مالی مواجه هستند همچنان به مدیران خود پاداش‌های نجومی می‌دهند، به عنوان مثال بانک سرمایه به مدیران خود ۴٠ میلیون تومان پاداش داده است.

منبع: شهرآرا