پایگاه خبری تحلیلی
فولاد (ایفنا)- نامه ای که سفته
بازی دربازار بورس و اقتصاد مملکت را یک کاسه کرده در شأن وزرای مملکت نیست.
به گزارش
خبرنگار اقتصادی خبرگزاری
تسنیم، حمید زنگنه استاد اقتصاد کلان و بانکداری
دانشگاه وایدنر، در چستر پنسیلوانیا آمریکا در رابطه با نامه 4 وزیر به روحانی
یادداشت اختصاصی برای خبرگزاری تسنیم ارسال کرده است:
اخیرا
در نامه ای آقایان طیب نیا، نعمت زاده، ربیعی، و دهقان وزرای اقتصاد، صنعت ، کار،
و دفاع از پیامدهای قابل ملاحظه افت بازار بورس برای اقتصاد ایران هشدار دادند و
خواستند که آقای رئیس جمهور قبل از اینکه کار زار شود سیاستهایی فوری و فوتی برای
مقابله با این معضل اتخاذ کنند. به نظر من این نامه که سفته بازی دربازار
بورس و اقتصاد مملکت را دو کاسه یکی کرده در شان وزرای مملکت، بخصوص وزیر اقتصاد،
نیست. به نظر می رسد آقایان که مسائل فایننس بازار بورس و اقتصاد مملکت را
دو کاسه یکی کرده اند در شان وزرای مملکت، بخصوص وزیر اقتصاد، نیست. اقتصاد
را از یکدیگر جدا نکرده و در نتیجه در بحث و پیشنهادات خود به بیراهه رفته
اند.
در بهترین
شرایط بازار بورس نشانه هایی از سود آوری شرکتهای حاضر در بورس و احتمالا کل بازار
هستند و مستقیما به رونق ویا رکود اقتصادی مربوط نیستند. بنابراین دولتها
کمتر بطور مستقیم به نوسانات بازار بورس (سفته بازی) توجه دارند چون لزوما به آنها
مربوط نمی شود.
نامه ذکر
شده دو نکته در بر دارد. نکته اول اینکه به آقای رئیس جمهور هشدار می دهند
که به افت بازار "سریعا واکنش نشان دهد" و سیاستهای فوری و فوتی در قبال
آن تکوین و ابلاغ کند. این هشدار، نه تنها غلط بلکه مضر نیز هست. در هیچ
کجای دنیا مرسوم نیست که دولت سیاستهای خود را بر مبنای نوسانات خوب و یا بد بازار
بورس تعیین کند. مثل اینست که دولت ضامن قمار بازان شود که فکر نمیکنم منظور
آقایان بوده باشد. بانک مرکزی میتواند این نوسانات را تجزیه و تحلیل کند و نتایج
آنها را در تصمیمات پولی خود بگنجاند ولی این نوسانات نمیتواند و نباید ارتباط
مهمی با سیاستهای مالی دولت داشته باشند.
نکته دوم
که به دولت می تواند مستقیما مربوط باشد مسائل کمبود تقاضا برای کالا ها، کمبود
سرمایه گذاری در اقتصاد مملکت، کمبود پول وامی در بانکها، و پس آمدهای انتظاری از
موافقت نامه هسته ای هستند.
ممکن است
در ایران به علت ندانم کاریها و یا پشت پرده گذاشتن وسعت دست آوردها و یا بزرگ
نمایاندن اقتصادی آنها توقعات بی جا و بی مورد و بی حد ایجاد شده باشد. در
نتیجه مردم تمام تصمیمات خود را به آینده بهتر موکول کرده و یا می کنند. در این
روال ممکن است که خرید نمی کنند چون فکر می کنند قیمتها کاهش میابد. سرمایه گذاری
نمی کنند چون نمیدانند که رقبای آنها کیستند. ترس احتمالی از ارزان شدن قیمت
ارزهای خارجی و در نتیجه ارزان شدن کالا ها نیز به سرمایه گذاران و تولید گنندگان
داخلی نیز دلگرمی نمی دهد.بنابراین شفاف سازی در مورد میزان دست آوردها و برنامه
های دولت در مورد سرمایه گذاری و اهداف مریوط به سیاستهای ارزی می تواند برای مردم
اطمینان بخش باشد و آنها را به فعالیت سالم و کارساز هدایت کند.
- دلایل
رکود تقاضا
- اقتصاد
ایران نیاز به یک جنبش همه جانبه از سوی دولت و بخش خصوصی دارد
دلایل
کمیود تقاضا می تواند چند منشا داشته باشد و مهمترین آنها می تواند ناتوانی
اقتصادی باشد. اقتصاد ایران از سال 91 تا کنون در رکود اقتصادی بوده و هنوز
هم کلا به رونق اقتصادی عبور نکرده است. به تخمین بانک جهانی، اقتصاد
ایران حدود 20 میلیارد دلار در سال جاری کو چکتر خواهد شد که به کاهش تقاضای بیشتر
نیز خواهد انجامید. در نتیجه اقتصاد
ایران احتیاج به یک جنبش همه جانبه از دولت و بخش خصوصی است.
دولت باید پیش قدم شود و به ملت نشان دهد که آینده ایران در 5 یا 10 سال آینده
چگونه خواهد بود و چگونه دولت تصمیم دارد به آن دست یابد. نقشه راه را ترسیم
و به مردم بدهد و آنها را ترغیب و تشویق کند تا با کمک آنها به آن آمال و اهداف
برسد.
- راه
سرمایه گذاری و تولید را بگشائید
دولت باید
ترمیم و توسعه زیر بنای اقتصادی را در صدر تقدم های خود قرار دهد و به سرمایه
گذاران بخش خصوصی جهت بدهد تا در تامین منافع خود در آن جهتی که دولت پیشنهاد می
کند حرکت کنند.
دولت باید
با سرمایه گذاری در زیر بنای اقتصادی کار آفرینی کند. این سرمایه گذاریها
اگر حتی باعث کسر بودجه شوند قابل قبول هستند. کسر بودجه برای سرمایه گذاری
با کسر بودجه بخاطر مصرف از یک جنس نیستند. یکی به توسعه میانجامد و دیگری
فقط تامین شام شب است.
محقق است
که در آینده نزدیکی مسئله آب در ایران بحرانی خواهد شد. بنابراین توسعه و
ترویج آبیاری نوین درکشاورزی قابل گریز نیست. ایران الزاما باید در این مورد قبل
از بحرانی شدن آن قدم بردارد در غیر اینصورت چندان طول نخواهد کشید که مردم ایران
همانند آنها که در صحرای آفریقا زیست میکنند محتاج آب خواهند شد؛ نه تنها آب برای
کشاورزی بلکه آب برای آشامیدن نیز با مشکل روبرو خواهد شد. نتیجه این اغماض امروزی صرف مقدار
عظیمی از درآمد نفت برای خرید آب و خرید مواد غذائی لازم که دیگر
نمی توان در ایران تولید کرد خواهد بود.
امروز در
روزنامه خواندم که خانم دکتر ابتکار در تکاپو هستند که مسئله ریزگردها را بین
المللی کنند. این موضوع تا به آنجا برسد و سازمان ملل چند دلار با شرط و
شروط عظیم و طویل بایران بفرستد سالها طول خواهد کشید و مطمئنا در دوران ایشان
انجام نخواهد شد. ایران می تواند که محیط زیست را برای توسعه مملکت در دستور
کار بگذارد و با یک تیر چند نشانه را بزند. محیط زیست را سلامتی بخشد و
جوانان را بکار بگمارد و ایجاد تقاضا ی کلان کند.
- دولت
را از بازار بیرون بکشید
آقایان
وزرا می گویند که شرکتهای خودروسازی صد هزار خودرو در کف کارخانه ها دارند که نمی
توانند بفروشند. اگر چنین است بگذارید که خودشان قیمتها را تعیین کنند و
بقول معروف چوب حراج بآنها بزنند و خود را خلاص کنند. در دنیای اقتصاد برای
همه معروف است که یا قیمتها را میتوان کنترل کرد و یا میزان تولید را. ما
نمی توانیم که هر دو را کنترل کنیم و تعادل نیز بر قرار کنیم. اگر میخواهید که
اضافه تولید را بفروشید، قیمتها را به بازار بسپارید.
منبع:
تسنیم